Evangelie voor allen? Een reactie op straatprediking en de Dordtse Leerregels

Last Updated on 5 april 2025 by M.G. Sulman

Op 15 maart 2025 hebben Bert Put en Florens van der Spek van de Bijbelgelovende Gemeente Giessenburg een video geüpload waarin zij tijdens een evangelisatieactie in Breda een duidelijke en vurige boodschap brengen. Terwijl ze het evangelie op straat verkondigen, uiten zij ook stevige kritiek op de leer van uitverkiezing zoals die onder andere verwoord is in de Dordtse Leerregels. Niet alleen wordt de uitverkiezingsleer terzijde geschoven, maar symbolisch worden de leerregels zelfs uit oude Statenbijbels gescheurd. Volgens hen beperkt deze leer de genade van God onterecht tot een selecte groep, terwijl zij verkondigen dat het evangelie beschikbaar is voor iedereen. Deze video heeft binnen geloofsgemeenschappen de nodige reacties opgeroepen. In dit artikel wordt gereflecteerd op de inhoud van deze boodschap, waarbij zowel de hartstocht en Bijbelse bezieling van de predikers erkend worden, alsook kritische vragen worden gesteld bij hun theologische uitspraken. De leer van uitverkiezing wordt opnieuw onder de loep genomen, niet als twistpunt, maar als een uitnodiging tot verdieping en eerlijke bezinning op de spanning tussen Gods soevereiniteit en het universele evangelie-aanbod.

Het spanningsveld op straathoekniveau

Neem het volgende beeld in ogenschouw: een drukke winkelstraat in Breda, mensen struinen met boodschappentassen, er klinkt geroezemoes en daar staat hij — een man met een microfoon, een Bijbel in de hand, een passie in zijn stem. Zijn boodschap? Urgent. Ongemakkelijk. Onontkoombaar.

Hij predikt over zonde, oordeel, genade en… de Dordtse Leerregels? Die laatste zag je misschien niet aankomen. Maar jawel, midden tussen het winkelend publiek ontvouwt zich een uitgesproken theologische stellingname. Want deze prediker is niet zomaar iemand die Jezus noemt tussen de boodschappen door. Nee, hij keert zich fel tegen een fundamenteel stuk Nederlandse geloofsgeschiedenis: het calvinisme.

En hij doet dat niet met zachte woorden. Hij noemt het calvinisme “onkruid.” Hij scheurt letterlijk de Dordtse Leerregels uit oude Statenbijbels — ritueel en doelbewust. Voor hem is het duidelijk: deze leer beperkt de liefde van God tot een uitverkoren groep en staat haaks op zijn missie om iedereen het goede nieuws te brengen.

Dat is het spanningsveld. Aan de ene kant een vurige evangelist die gelooft dat ieder mens vandaag nog gered kan worden. Aan de andere kant eeuwenoude leerstellingen die zeggen: nee, redding is voorbestemd — God kiest wie gered wordt.

Het is een botsing tussen hartstochtelijke eenvoud en dogmatische diepgang. Tussen een man op straat en de synode van Dordrecht uit 1618. Maar het is ook een gesprek dat veel breder gaat dan theologie. Het raakt aan onze kijk op liefde, verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en hoop.

Want stel dat hij gelijk heeft? Dat God iedereen wil redden, ongeacht verleden, afkomst of zelfs geloofstraditie. Dat zou hoopvol zijn. Maar stel dat de Dordtse Leerregels het bij het rechte eind hebben — zou dat dan betekenen dat niet iedereen de kans krijgt, hoe hard je ook je best doet?

En zo staat hij daar. Niet alleen met een flyer en een Bijbel, maar met een vraag die elke voorbijganger op de proef stelt:

Voor wie is het evangelie eigenlijk bedoeld?

Waar de straatprediker een punt heeft

Ofschoon de microfoon wat kraakt en de toon soms fel is, valt er niet te ontkennen: deze straatprediker raakt een snaar. En niet zomaar één. Onder alle stelligheid en kritiek zit een hart dat klopt voor mensen, voor bekering, voor hoop. En juist daar vinden we momenten waarop zelfs de meest geharde theoloog moet knikken: ja, hier zit iets in.

Hij begrijpt urgentie als geen ander

Stel niet uit. Morgen is niet beloofd. Dat zijn zinnen die blijven hangen. En eerlijk is eerlijk: ze zijn niet overdreven. De Bijbel zelf roept op tot haastige bekering. Jakobus schrijft: “Uw leven is een damp.” Paulus zegt: “Vandaag is de dag van redding.” En precies dát benadrukt de prediker met vuur in zijn stem.

In een wereld waarin we alles uitstellen — van sporten tot sorry zeggen — schudt deze man zijn publiek wakker: het gaat hier om eeuwigheid, niet om weekendplannen.

Zijn evangelie is inclusief

Wat ook verfrissend is: hij sluit niemand uit. Er is geen religieuze checklist, geen verborgen agenda. Of je nu moslim bent, katholiek, atheïst, spiritueel of gewoon “ietsisme” aanhangt — zijn boodschap is voor jou. Dat maakt zijn versie van het evangelie opmerkelijk laagdrempelig.

En dat is Bijbels. Jezus riep: “Kom allen tot Mij.” Paulus schreef: “God wil dat alle mensen gered worden.” De prediker neemt dat letterlijk — en terecht.

Hij prikt door religieus schijnveiligheid heen

Nog iets waar hij gelijk in heeft: zijn waarschuwing tegen religie zonder relatie. Tegen het idee dat kerkgang, traditie of afkomst je automatisch goed voor God zetten. “Je wordt niet gered door je eigen werken,” zegt hij. En dat klopt — geen enkele doop, communie of belijdenis maakt je rechtvaardig. Alleen genade doet dat.

Hij neemt het op tegen dode vormen van geloof, tegen mensen die hopen op een hemel op basis van ‘best wel goed zijn’. En hij doet dat met de ernst van iemand die weet wat op het spel staat.

Hij spreekt met een brandend hart

Misschien wel het meest bewonderenswaardig: zijn vurige overtuiging. Geen gelikt optreden, geen strategie — gewoon rauwe liefde voor zielen. Hij zingt, bidt, schreeuwt bijna… maar alles met één doel: dat mensen niet verloren gaan.

Hij lijkt soms tegenstanders te zoeken, maar misschien is het eerder dat hij niet kan zwijgen. En wie dat ziet, begrijpt: achter de harde woorden schuilt een bewogen hart.

Kortom: ook als je theologisch ergens anders staat, kun je niet ontkennen dat deze man op straat iets van Jezus weerspiegelt. Zijn hart klopt voor mensen. En dát is iets om niet zomaar weg te wuiven.

Wat de Dordtse Leerregels wél zeggen

Oké, tot nu toe klinkt het overtuigend: iedereen kan gered worden, God houdt van alle mensen, het evangelie is universeel. Maar voordat we alle leerregels uit onze Bijbels scheuren en in de prullenbak mikken — zoals de prediker doet — is het verstandig om even op adem te komen en te luisteren naar de andere kant van het verhaal.

Want wat zeggen de Dordtse Leerregels nu eigenlijk écht? En is het allemaal wel zo zwart-wit als het op straat klinkt?

God kiest — maar dat maakt Hem niet minder liefdevol

De Dordtse Leerregels zijn ontstaan als antwoord op de Remonstranten, die stelden dat mensen zelf kiezen of ze gered worden. Calvinisten zeiden: nee, het is God die kiest. Niet omdat Hij willekeurig is, maar omdat Hij soeverein is. Hij is God — Hij weet wat Hij doet.

Dat botst met ons gevoel voor eerlijkheid. Het druist in tegen ons idee van keuzevrijheid. Maar volgens de Bijbel is Gods verkiezing geen willekeurige loterij, maar een daad van soevereine liefde. Hij kiest niet op basis van ons geloof, karakter of inzet — Hij kiest omdat Hij God is. En eerlijk gezegd: als onze redding zou afhangen van onze eigen wilsbeslissing, dan was niemand veilig. Want wie zoekt God werkelijk uit zichzelf?

Evangelie voor iedereen? Absoluut — maar de reactie ligt bij God

Het calvinisme wordt vaak versimpeld tot: “God wil slechts enkelen redden.” Maar dat doet de Dordtse Leerregels geen recht. Die zijn glashelder: het evangelie moet aan alle mensen gepredikt worden — zonder uitzondering, zonder aarzeling.

Wat ze wél benadrukken, is dit: hoewel het aanbod universeel is, komt de daadwerkelijke aanvaarding voort uit Gods genade. Het is de Heilige Geest die harten opent. Niet de menselijke wil, maar Gods werk maakt het geloof mogelijk. Zo blijft redding volledig een geschenk — van begin tot eind.

Geloof is geen knop die je zelf indrukt

De straatprediker zegt: “God wil dat jij vandaag nog zeker bent van je redding.” Mooi — maar klinkt dat niet een tikje alsof het van óns afhangt? Alsof geloven gewoon een keuze is, net zoals je vandaag een koffie bestelt?

De Dordtse Leerregels herinneren ons eraan: geloof is een gave. Een wonder. Iets dat God in je hart werkt. En dat maakt het des te bijzonder. Want dan is het geen prestatie — maar puur genade.

Scheuren uit de Bijbel? Dat is tricky…

Natuurlijk: de Dordtse Leerregels zijn geen heilige tekst. Maar ze zijn ook niet zomaar bijvoegsel of ballast. Ze zijn een poging om Bijbelse waarheden helder onder woorden te brengen. Ze vatten eeuwen van worsteling, gebed en theologische diepgang samen.

Ze zomaar verwijderen uit een Bijbel voelt als het weggooien van een handgeschreven brief bij een cadeau. Niet het cadeau zelf, maar toch waardevol. Waarom zou je dat doen?

Dus ja, de straatprediker spreekt met vuur, overtuiging en oprechte bewogenheid. Maar laten we niet vergeten: de Dordtse Leerregels zijn geen vijand van het evangelie — ze zijn een poging om het evangelie in zijn volle, bijbelse diepte te bewaren. Waar hij het vereenvoudigt tot een keuze van de mens, herinneren zij ons eraan dat redding begint bij God. Niet bij onze beslissing, maar bij Zijn verkiezing. Want als genade werkelijk genade is, dan is het niet iets wat wij opwekken of kiezen, maar iets wat God soeverein en eenzijdig schenkt.

Bijbelse fundering van de uitverkiezing

Het klinkt scherp. Misschien zelfs onrechtvaardig. Dat God zou kiezen wie gered wordt en wie niet — hoe valt dat te rijmen met liefde? Maar voordat we concluderen op gevoel, laten we de Bijbel zelf aan het woord. Want opvallend genoeg spreekt Gods Woord zelf met grote helderheid over verkiezing. Niet als kille theorie, maar als een troostvol geheimenis van genade.

God kiest – en dat staat er gewoon

De klassieker onder de verkiezingsteksten is niet te missen:
Efeziërs 1:4-5

“Hij heeft ons immers in Hem uitverkoren vóór de grondlegging der wereld…”

Geen twijfel mogelijk: het initiatief ligt bij God. Vóór wij bestonden, koos Hij in liefde. Niet op basis van onze daden of keuzes, maar uit genade. Hij is soeverein. En dat maakt geloof geen persoonlijke prestatie, maar een wonder.

Romeinen 9: Gods wil is beslissend

Romeinen 9:15-16

“Ik zal Mij ontfermen over wie Ik Mij ontferm… Het hangt dus niet af van hem die wil, noch van hem die loopt, maar van God, die Zich ontfermt.”

Paulus draait er niet omheen. Het draait niet om onze wil, inspanning of ‘openheid’. Het draait om Gods barmhartigheid. Geen willekeur, maar soevereine ontferming. En dat geeft diepe rust: we zijn veilig omdat Hij gekozen heeft, niet omdat wij gekozen hebben.

Geroepen, maar niet allemaal uitverkoren

Hier wringt vaak het schoentje: de algemene roeping van God — Zijn open uitnodiging aan iedereen — wordt verward met Zijn effectieve roeping, die daadwerkelijk tot geloof leidt. Jezus zei het zelf: “Velen zijn geroepen, maar weinigen uitverkoren” (Mattheüs 22:14). Het evangelie klinkt overal, het wordt breed gezaaid, maar alleen waar Gods Geest het hart opent, valt het in vruchtbare aarde. De roep is universeel, maar de redding blijft een werk van genade.

Handelingen 13:48 – Geloof volgt op verkiezing

“…en zovelen als er geordineerd waren tot het eeuwige leven, geloofden.”

Kort. Krachtig. Glashelder. Niet: ‘zij geloofden en werden daardoor geordineerd’. Nee — zij geloofden omdat zij geordineerd waren. Geloof is het gevolg, niet de voorwaarde. En dat laat weinig ruimte voor het idee dat de mens zélf de doorslag geeft.

Johannes: Jezus kiest, niet andersom

Johannes 15:16

“U hebt Mij niet uitgekozen, maar Ik heb u uitgekozen…”

Geen ruimte voor misverstanden: Jezus zelf zegt dat wij Hem niet gekozen hebben. Hij nam het initiatief. En dat maakt elke bekering een goddelijk wonder, geen menselijke verdienste.

Evangelie-aanbod blijft oprecht – voor iedereen

Calvinisme wordt soms misbegrepen als “het evangelie is niet voor allen.” Maar let op:

Jesaja 55:1

“O, alle dorstigen, komt tot de wateren!”

Mattheüs 11:28

“Kom tot Mij, allen die vermoeid en belast zijn…”

De Bijbel is duidelijk: het aanbod is breed. Echt. Oprecht. Alleen: wie er daadwerkelijk op reageren, dat ligt in Gods hand. En dat is niet koud — dat is genadig.

Waarom dit troostvol is (en niet tiranniek)

Als geloof uiteindelijk Gods werk is, dan hoef jij het niet uit eigen kracht op te brengen. Dan mag je rusten in zijn keuze. Dan mag je weten: als je tot Jezus komt, is dat niet omdat jij slimmer, vromer of beter was — maar omdat Hij jou al lang zag. Al vóór de grondlegging van de wereld.

Dat is geen beperking. Dat is bevrijding.

Kortom: de calvinistische leer rust niet op filosofie, maar op verzen. Niet om mensen uit te sluiten, maar om genade écht genade te laten zijn.

Geen scheuring, maar gesprek

Er is veel gezegd. De straatprediker heeft gesproken — luid en duidelijk. De Dordtse Leerregels zijn verdedigd — met tekst en uitleg. Maar de vraag blijft: wat nu?

Gooi je de ander weg? Zeg je: “die hoort niet bij mij”? Of kies je voor iets wat dieper gaat dan gelijk krijgen — begrip?

Geen tegenpolen, maar spanningsvelden

Misschien is het tijd om te erkennen dat de Bijbel ruimte laat voor spanning. Niet alles is keurig op te lossen met één theologisch model. Soms spreekt de Schrift in twee stemmen:

• “Kom allen!” — én — “Niemand komt tenzij de Vader hem trekt.”

• “Kies heden wie je dienen zult.” — én — “Hij heeft ons tevoren bestemd.”

En misschien is dat geen zwakte, maar juist de rijkdom van geloof. We hebben niet alle antwoorden. We wandelen met een God die groter is dan ons begrip.

De straat en de synode kunnen elkaar vinden

Wat als de straatprediker en de calvinist elkaar niet als vijanden zien, maar als bondgenoten met een ander accent?

• De één benadrukt de universele roep.

• De ander bewaakt de diepte van Gods genade.

Maar beiden verlangen naar hetzelfde: dat mensen Jezus leren kennen. Dat harten veranderen. Dat genade oplicht in levens die verloren dreigden te gaan.

Laat liefde leidend zijn

Paulus zei het al: zelfs als je álle kennis hebt, en álle mysteries begrijpt — zonder liefde ben je niets. Dus laten we niet in de loopgraven duiken, maar aan tafel gaan.

Vraag eens:

• “Wat raakt jou zo in deze leer?”

• “Hoe heb jij Gods genade ervaren?”

• “Waar zie jij Jezus in jouw overtuiging?”

Het gesprek zal niet altijd makkelijk zijn. Maar het zal oprecht zijn. En misschien — heel misschien — zal het ons samen dichter bij het hart van Christus brengen.

En dat, lieve lezer, is precies waar het allemaal om draait.

Slotwoord: Genade als Brug

In het vuur van theologisch debat, tussen preken op straat en leerregels uit de synodezaal, dreigt soms de kern uit beeld te verdwijnen: genade. Geen leerstelling, geen flyer, geen preek is groter dan dat ene wonder — dat God, uit pure liefde, mensen redt die het niet verdienen.

Misschien zijn er verschillen in nuance, in volgorde van stappen, in de mysterieuze dans tussen Gods soevereiniteit en onze verantwoordelijkheid. Maar wat ons samenbindt, is groter dan wat ons scheidt: het kruis. De oproep tot bekering. Het offer van Christus. En de hoop die reikt voorbij deze wereld.

Dus laten we spreken. Luisteren. Leren. Maar boven alles: laten we genade niet alleen verdedigen — laten we haar leven.

📖 Bijlage – Bijbelteksten bij het thema genade, geloof en uitverkiezing

Met uitleg en reflectievragen

---

Urgentie en bekering nu

Jakobus 4:14 – “U weet niet wat morgen zal gebeuren. Want wat is uw leven? Een damp…”
2 Korintiërs 6:2 – “Zie, nú is het de tijd, zie, nú is het de dag van redding.”
Hebreeën 3:15 – “Heden, indien u Zijn stem hoort, verhardt uw hart niet.”

🟨 Toelichting: Deze teksten benadrukken de kortstondigheid van het leven en de noodzaak om niet te wachten met keuzes die eeuwige gevolgen hebben.

💭 Reflectievragen:

• Stel ik uit wat ik diep vanbinnen wéét dat ik moet doen?

• Hoe zou ik vandaag leven als ik werkelijk geloofde dat morgen niet gegarandeerd is?

---

Evangelie voor iedereen

Mattheüs 11:28 – “Kom tot Mij, allen die vermoeid en belast zijn…”
Jesaja 55:1 – “O, alle dorstigen, kom tot de wateren…”
1 Timotheüs 2:4 – “God… wil dat alle mensen zalig worden…”
Titus 2:11 – “De zaligmakende genade van God is verschenen aan alle mensen.”

🟨 Toelichting: Gods uitnodiging is universeel. Niemand wordt buitengesloten. Deze teksten zijn een anker voor wie zich afvraagt of het evangelie ook voor hém of háár geldt.

💭 Reflectievragen:

• Geloof ik echt dat Gods genade ook voor mij persoonlijk is?

• Naar wie in mijn omgeving mag ik deze open uitnodiging doorgeven?

---

Geloof als gave van God

Efeziërs 2:8-9 – “Uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit uzelf…”
Johannes 6:44 – “Niemand kan tot Mij komen, tenzij de Vader hem trekt.”
Filippenzen 1:29 – “Want u is uit genade gegeven in de zaak van Christus, niet alleen in Hem te geloven, maar ook voor Hem te lijden.“
Handelingen 13:48 – “Zovelen als er geordineerd waren tot het eeuwige leven, geloofden.”

🟨 Toelichting: Deze teksten maken duidelijk: zelfs geloof is niet iets dat de mens op eigen kracht produceert. Het is een gave van God, geschonken uit genade. Filippenzen 1:29 benadrukt dit krachtig: geloven én lijden zijn beide gaven die God toewijst aan zijn kinderen.

💭 Reflectievragen:

• Hoe verandert het mijn kijk op geloof als ik het zie als iets dat mij is gegeven?

• Ben ik bereid om niet alleen te geloven, maar ook te lijden voor Christus, als dat mij gegeven wordt?

---

Uitverkiezing en Gods soevereiniteit

Efeziërs 1:4-5 – “Hij heeft ons uitverkoren vóór de grondlegging van de wereld…”
Romeinen 9:15-16 – “Ik zal Mij ontfermen over wie Ik Mij ontferm… het hangt niet af van hem die wil…”
Johannes 15:16 – “Niet u hebt Mij gekozen, maar Ik heb u gekozen…”

🟨 Toelichting: Deze teksten wijzen op Gods initiatief en keuze. Dit geeft troost: redding rust niet op ons wankele willen, maar op Gods vaste wil.

💭 Reflectievragen:

• Vind ik troost of spanning in het idee van Gods verkiezing? Waarom?

• Hoe kan ik Gods soevereiniteit en menselijke verantwoordelijkheid samen laten bestaan in mijn denken?

---

De mens is niet rechtvaardig uit zichzelf

Romeinen 3:10-12 – “Er is niemand rechtvaardig, ook niet één…”
Romeinen 3:23-24 – “Allen hebben gezondigd en missen de heerlijkheid van God…”
Jesaja 64:6 – “Onze gerechtigheid is als een bezoedeld kleed…”

🟨 Toelichting: Deze verzen onderstrepen de gebrokenheid van de mens. Niemand komt uit zichzelf in aanmerking voor redding — alleen genade redt.

💭 Reflectievragen:

• Probeer ik (bewust of onbewust) mijn ‘goedheid’ als basis voor acceptatie te gebruiken?

• Hoe kan ik leren leven vanuit vergeving in plaats van verdienste?

---

Alleen Jezus redt

Handelingen 4:12 – “In niemand anders is er behoudenis…”
Johannes 14:6 – “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven…”
Galaten 2:16 – “Niet gerechtvaardigd door werken van de wet, maar door geloof in Jezus Christus.”

🟨 Toelichting: Jezus is de enige weg tot redding. Niet via eigen werken, niet via religie, maar via Hemzelf — zijn leven, dood en opstanding.

💭 Reflectievragen:

• Op wie of wat vertrouw ik écht voor mijn redding?

• Durf ik Jezus exclusief te volgen, ook als dat tegen de stroom ingaat?

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.