Druzen tussen twee werelden: Israël als bondgenoot, Syrië als strijdtoneel

Last Updated on 17 maart 2025 by M.G. Sulman

Het Midden-Oosten is een regio vol tegenstellingen, bondgenootschappen die van de ene op de andere dag kunnen verschuiven, en minderheden die al eeuwenlang vechten om hun plek te behouden. Eén van die minderheden zijn de Druzen, een mysterieuze en trotse gemeenschap die zich staande houdt tussen grootmachten, conflicten en politieke spelletjes. Hun lot is verweven met de geschiedenis van Israël, een land waar hun broeders dienen in elite-eenheden, hoge posities bekleden en als volwaardige burgers meebouwen aan de samenleving, terwijl de Druzen in Syrië moeten overleven onder terreur en onderdrukking. Hoe kan het dat dezelfde groep in twee landen zo’n totaal ander bestaan leidt? En hoe verhoudt Israël zich tot de benarde situatie van de Syrische Druzen? Dit artikel, gebaseerd op een interview van 10 maart 2025 met Mansour Ashkar, een Israëlische Druus en voormalig IDF-officier, voor het Jerusalem Center for Security and Foreign Affairs, werpt nieuw licht op de complexe dynamiek tussen Israël, de Druzen en de toekomst van een volk dat weigert te verdwijnen.

Een stem die gehoord moet worden

Stel je voor: een man die opgroeit in een wereld waar zijn gemeenschap vaak onbegrepen blijft. Een man die in elite-eenheden van het Israëlische leger heeft gediend, maar nu in Duitsland woont en daar een andere strijd voert—een strijd om de waarheid over Israël en zijn volk te verspreiden. Zijn naam? Mansour Ashkar. Een Druus, een voormalig officier, een bruggenbouwer tussen werelden.

Mansour is niet zomaar iemand. Hij is een van die stemmen die boven het rumoer uitkomt, die geen blad voor de mond neemt en durft te zeggen hoe het écht zit. In een wereld waar Israël steevast wordt afgeschilderd als de boosdoener, vertelt hij een ander verhaal. Een verhaal over samenleven, over loyaliteit, over hoe Israël het enige land in het Midden-Oosten is waar minderheden niet worden onderdrukt, maar juist kansen krijgen.

En dat brengt ons meteen bij de hamvraag: wie zijn die Druzen eigenlijk? Waarom kiest een man als Mansour er zo hartstochtelijk voor om zijn stem te laten horen?

De druzen – een volk apart

Een mysterieuze gemeenschap

De Druzen. Een naam die niet iedereen iets zal zeggen, maar wie zich verdiept in het Midden-Oosten, zal al snel ontdekken dat deze gemeenschap een unieke plek inneemt. Ze zijn noch christenen, noch moslims, en ook geen aparte stroming binnen de islam. Ze vormen een op zichzelf staande religieuze en etnische groep met wortels die teruggaan tot de 11e eeuw.

Hun religie? Een goed bewaard geheim. Letterlijk. Buitenstaanders mogen niet toetreden, en zelfs binnen de gemeenschap is het geloof strikt verdeeld. De ‘ingewijden’ kennen de diepere leringen, terwijl de rest zich richt op tradities en de collectieve identiteit. Dit maakt de Druzen tot een mysterieus volk, gehuld in een waas van traditie en geslotenheid.

Overal verspreid, maar altijd verbonden

Waar wonen ze? Je vindt ze in de bergen van Libanon, in de Golanhoogten van Syrië, en in de noordelijke regio’s van Israël. In totaal zijn ze met zo’n anderhalf miljoen, verspreid over verschillende landen. Toch is er iets wat hen altijd bindt: een diepgeworteld gevoel van loyaliteit aan het land waarin ze wonen. Dit is geen oppervlakkige toewijding; het is een fundamenteel principe binnen hun gemeenschap. Een Druus in Libanon voelt zich Libanees, een Druus in Israël voelt zich Israëlisch. Dit is waarom de Israëlische Druzen zich met hart en ziel inzetten voor hun land—ze zien zichzelf niet als een minderheid die beschermd moet worden, maar als een integraal onderdeel van de samenleving.

Van links naar rechts: een christelijke bergbewoner uit Zahlé, een christelijke bergbewoner uit Zgharta en een Libanese Druze-man in traditionele klederdracht (1873) / Bron: Wikimedia Commons

Een volk van krijgers en vredestichters

Wie de geschiedenis van de Druzen bekijkt, ontdekt al snel dat het geen volk is dat zich zomaar laat wegdrukken. Ze hebben eeuwenlang moeten vechten om te overleven, om hun identiteit te behouden. In tijden van conflict kiezen ze niet per se een kant, maar beschermen ze vooral hun eigen gemeenschap. Dit maakt hen niet alleen strategische denkers, maar ook uitstekende strijders.

In Israël vertaalt zich dat naar een hoge opkomst in het leger. Druzen dienen vrijwillig, en velen van hen klimmen op tot hoge posities in de elite-eenheden. Niet omdat ze moeten, maar omdat ze willen. Ze zien Israël als hun thuis, een land waar ze niet onderdrukt worden, maar juist kansen krijgen. Een land dat hen niet als ‘anders’ beschouwt, maar als volwaardige burgers.

Dat is misschien wel het grootste verschil met hun lotgenoten in Syrië. Terwijl de Druzen in Israël opklimmen in het leger, in de politiek en in de samenleving, worden hun broeders in Syrië onderdrukt en vervolgd. En dat is precies waarom mensen zoals Mansour Ashkar zich zo hard maken voor hun verhaal. Omdat de wereld het moet horen. Omdat de waarheid te belangrijk is om te negeren.

De band tussen de druzen en israël

Meer dan buren – een gedeeld lot

Als je de geschiedenis van Israël en de Druzen naast elkaar legt, zie je een verhaal van verbondenheid dat verder gaat dan een toevallige geografische overlap. Dit is geen simpele burenrelatie, maar een gedeeld lot, gevormd door wederzijds respect en historische allianties. De Druzen in Israël beschouwen zichzelf niet als buitenstaanders in een Joodse staat, maar als volwaardige burgers die samen met de Joodse gemeenschap hebben gebouwd aan het land.

Mansour Ashkar verwoordt het vaak treffend: “De Israëlische Druzen zijn geen minderheid die apart moet worden behandeld. We maken deel uit van het weefsel van dit land, we vechten ervoor, we beschermen het, we leven er volledig in mee.” En dat is niet zomaar een uitspraak. Dit zie je terug in de cijfers, in de militaire dienst, in het dagelijks leven.

Een pact van bloed en eer

Sommigen noemen het een “bloedverbond.” Een groot woord, maar niet zonder reden. Sinds de oprichting van Israël hebben de Druzen ervoor gekozen om de staat niet als vijand te zien, maar als hun thuis. In 1956 werd een verplichte dienstplicht ingevoerd voor Druzen, net als voor Joodse burgers, maar wat weinig mensen weten: al vóórdat het verplicht werd, meldden Druzen zich vrijwillig aan om te vechten voor Israël.

Niet alleen in de gewone legereenheden, maar ook in elite-units. Special Forces, commando’s, geheime missies—Druzen staan bekend om hun strategisch inzicht en onwrikbare loyaliteit. Niet omdat ze moeten, maar omdat ze willen. Er zijn Druzen-officieren die hoge posities bekleden, er zijn heldenverhalen van Druzen-soldaten die hun leven gaven om Joodse burgers te beschermen. Dit is geen oppervlakkige alliantie, geen kwestie van politiek opportunisme. Dit is een pact van bloed en eer.

Niet zonder uitdagingen

Zijn er spanningen? Natuurlijk. Geen enkele relatie is zonder wrijving. In sommige Druzen-dorpen leeft frustratie over beleid dat als oneerlijk wordt ervaren. De controversiële ‘Nationale Staat-wet’ uit 2018, die Israël officieel als Joodse staat bestempelt, heeft bij een deel van de Druzen kwaad bloed gezet. Ze willen erkend worden als een integraal onderdeel van het land, niet als een groep die er toevallig bij hoort.

Maar ondanks deze spanningen blijft de kern overeind: de band tussen Druzen en Joden in Israël is sterker dan politiek. Het is een band die door de generaties heen is gesmeed en in tijden van crisis alleen maar steviger wordt.

Druzische vrouw maakt “Druzen pita” (Saj brood) in Isfiya, Israël / Bron: Wikimedia Commons

De situatie van de druzen in syrië

Een vergeten volk in een verscheurd land

Als je wilt begrijpen waarom Israëlische Druzen zo’n sterke band hebben met hun land, hoef je maar één blik over de grens te werpen—naar Syrië. Daar zie je hoe het óók had kunnen zijn. Terwijl hun Israëlische verwanten hoge militaire posities bekleden en volwaardig deel uitmaken van de samenleving, leven de Syrische Druzen in angst. Ze zijn geen heersers, geen bondgenoten van een dominante macht. Ze zijn een minderheid die in de schaduw moet overleven.

De oorlog in Syrië heeft hun situatie nog schrijnender gemaakt. Jihadistische groepen zien de Druzen niet als ‘echte’ moslims en behandelen hen als ongelovigen. Onderdrukking, afpersing, moordpartijen—de Syrische Druzen hebben het allemaal meegemaakt. En de wereld? Die kijkt weg.

Israel als toevluchtsoord?

In 2023 kwam er plotseling nieuws dat de Israëlische regering overwoog om Syrische Druzen te beschermen tegen extremistische aanvallen. Dit is geen symbolische geste. Israël heeft eerder laten zien dat het bereid is in te grijpen als een minderheid in de regio met uitroeiing wordt bedreigd.

Een verrassende wending? Niet echt. De zorgen om de veiligheid van de Druzen in Syrië – vooral in de grensgebieden met Israël – namen toe. De situatie was gespannen, de dreiging voelbaar.

Fast forward naar december 2024: het politieke landschap in Syrië werd volledig op zijn kop gezet. President Bashar al-Assad werd afgezet en Ahmed al-Sharaa, ooit de leider van de islamistische groepering Hayat Tahrir al-Sham (HTS), nam tijdelijk het roer over. Een nieuw hoofdstuk, maar geen garantie op stabiliteit. Onder zijn bewind doken al snel verontrustende berichten op over sektarisch geweld, waarbij vooral de alawitische minderheid het zwaar te verduren kreeg.

In maart 2025 stuurde Israël tienduizenden humanitaire hulppakketten naar de Druzen in Syrië, vooral in de zuidelijke provincie Suwayda. Geen symbolisch gebaar, maar een concrete reddingslijn: olie, bloem, zout, suiker – de basis om te overleven in een conflictgebied. En dat is niet alles. Israël heeft ook de deur opengezet voor Syrische Druzen om te werken op de door Israël gecontroleerde Golanhoogten, een opmerkelijke zet in een regio waar de grens anders onwrikbaar gesloten blijft.

Bovendien vond er een historische ontmoeting plaats: voor het eerst in meer dan vijftig jaar kwamen Druzen religieuze leiders uit Syrië op bezoek in Israël. Een teken van toenadering, maar ook van de prangende situatie. Ondertussen klinkt vanuit Jeruzalem een duidelijke boodschap: als het geweld escaleert, is Israël bereid in te grijpen om de Druzen in Syrië te beschermen.

De vraag is nu: hoe ver gaat Israël in deze bescherming? En hoe reageert de rest van de regio? Eén ding is zeker: de Druzen staan niet meer alleen.

Voor sommige Syrische Druzen is de gedachte aan Israël als toevluchtsoord ineens geen sciencefiction meer. Er gaan zelfs stemmen op om Israëlisch staatsburgerschap aan te vragen—iets wat twintig jaar geleden ondenkbaar zou zijn geweest. Niet omdat ze Zionisten zijn, niet omdat ze een politieke agenda hebben, maar simpelweg omdat Israël de enige plek in de regio is waar hun volk niet wordt vervolgd.

Een kwestie van tijd

Mansour Ashkar ziet het met eigen ogen: de realiteit in Syrië is onhoudbaar. En de Druzen in Israël voelen zich verantwoordelijk voor hun broeders aan de andere kant van de grens. De vraag is niet óf, maar wannéér de situatie verder escaleert. En als het zover is, zal Israël moeten beslissen: blijven ze toekijken, of doen ze wat ze al eerder deden—hun hand uitsteken naar een bedreigd volk?

Eén ding is zeker: als er ergens ter wereld een land is dat de Druzen niet als tweederangsburgers ziet, dan is het Israël. En dat feit alleen al spreekt boekdelen.

Mansour ashkars persoonlijke reis

Tussen twee werelden

Denk je het volgende eens in: je groeit op in een kleine, hechte gemeenschap waar tradities heilig zijn. Iedereen kent elkaar, familiebanden zijn sterk en loyaliteit is geen loze belofte, maar een levenswijze. En dan, plotseling, bevind je je in een compleet andere wereld. Een plek waar niemand jouw achtergrond kent, waar je een minderheid binnen een minderheid bent, en waar je moet vechten om je plek te vinden.

Dat is het verhaal van Mansour Ashkar. Geboren in een Druzen-dorp, opgegroeid met de normen en waarden van zijn volk, maar tegelijkertijd deel van een groter geheel: de Israëlische samenleving. Zijn ouders voedden hem op met het idee dat hij zowel Druus als Israëliër was. Geen tegenstelling, geen innerlijke strijd, maar twee identiteiten die naadloos in elkaar overliepen.

Van een dorp naar Eilat

Zijn leven nam een onverwachte wending toen zijn familie besloot naar Eilat te verhuizen—een stad zonder Druzen, een compleet nieuwe omgeving. Dit was geen makkelijke overgang. Waar hij eerst omringd werd door mensen die zijn cultuur begrepen, was hij nu ‘de enige’. Maar dat hield hem niet tegen. Hij ging op in de Israëlische samenleving, leerde de Joodse gemeenschap van binnenuit kennen en voelde zich net zo Israëlisch als de rest.

En zijn moeder? Die speelde een cruciale rol. Zij zag hoe weinig mensen echt iets wisten over de Druzen. Dus begon ze een missie: scholen informeren, bewustwording creëren, bruggen bouwen tussen gemeenschappen. Mansour zag hoe ze met vastberadenheid en passie streed om de Druzen-gemeenschap een stem te geven.

Dienst in de special forces

Zijn gevoel van loyaliteit aan Israël werd niet alleen met woorden uitgedrukt, maar met daden. Hij diende in de IDF, niet zomaar ergens, maar in de Special Forces. Hier werd hij niet beoordeeld op afkomst, maar op inzet, moed en toewijding. En hij bewees zich. Hij zag met eigen ogen hoe Druzen, Joden, Bedoeïenen en christelijke Israëliërs zij aan zij vochten voor hetzelfde doel: bescherming van hun land.

Maar zijn missie eindigde niet toen hij zijn uniform uittrok. Sterker nog, die missie was nog maar net begonnen.

Europa: een andere strijd

Mansour woont nu in Duitsland. Niet omdat hij Israël de rug heeft toegekeerd, maar omdat hij daar een andere strijd voert. Hij ziet hoe het Westen worstelt met islamisering en radicalisering, hoe naïef sommige beleidsmakers omgaan met extremisme. Hij maakt zich zorgen, niet alleen om Israël, maar om Europa zelf. Want als er één ding is dat hij geleerd heeft, dan is het dit: vrijheid is niet vanzelfsprekend. Je moet het verdedigen, keer op keer.

En dat is precies wat hij doet. Online, in de media, in gesprekken met wie het maar wil horen. Hij spreekt zich uit over de waarheid van Israël, over de onrechtvaardige beeldvorming, over hoe een land waar minderheden op gelijke voet staan wordt neergezet als onderdrukker. En ja, dat brengt hem in de problemen.

Dreigementen, haatreacties, intimidatie—hij krijgt het allemaal over zich heen. Maar stoppen? Geen denken aan.

De waarheid, ongeacht de prijs

Een gevecht op twee fronten

In de wereld van vandaag is waarheid geen objectief gegeven meer. Het is iets wat mensen kiezen, gebaseerd op hun politieke overtuiging, hun social media-bubbel, hun vooringenomen ideeën. Mansour Ashkar heeft dat aan den lijve ondervonden. Wanneer hij spreekt over de Druzen, Israël, en de complexe realiteit van het Midden-Oosten, wordt hij niet altijd met open armen ontvangen.

Sommigen noemen hem een verrader, anderen een propagandist. Maar wat hij doet, is niets anders dan de feiten delen. Over hoe Israël het enige land in de regio is waar minderheden écht vrij zijn. Over hoe Druzen in Syrië worden vervolgd terwijl hun Israëlische broeders generaal, parlementslid of zakenman kunnen worden. Over hoe de internationale media keer op keer een eenzijdig verhaal vertellen, waarin nuance ontbreekt.

Na 7 oktober: een sterkere band dan ooit

De terroristische aanval van Hamas van 7 oktober 2023 veranderde alles. Wat daarvoor nog discussies waren, werd ineens bittere realiteit. Israëlische Druzen en Joden stonden schouder aan schouder tegen een gemeenschappelijke vijand. Oorlog maakt veel dingen duidelijker. En voor Mansour was dat geen verrassing. Hij wist al lang dat de band tussen Druzen en Joden geen kwestie was van opportunisme, maar van een gedeelde geschiedenis, een gedeelde toekomst.

In plaats van zich terug te trekken, werd hij nóg uitgesprokener. Hij kreeg meer volgers, maar ook meer haat. Hij werd uitgenodigd voor debatten, maar ook bedreigd. En toch, telkens als iemand vraagt waarom hij doorgaat, is zijn antwoord simpel: omdat iemand het moet doen. Omdat de waarheid een stem nodig heeft.

Een boodschap voor de toekomst

Wat brengt de toekomst? Niemand weet het zeker. De situatie in het Midden-Oosten is allesbehalve stabiel. De Syrische Druzen staan onder druk, de Israëlische Druzen blijven vechten voor hun plek in de samenleving, en de wereld kijkt vaak met een eenzijdige blik naar wat er gebeurt.

Maar één ding is zeker: mensen zoals Mansour Ashkar laten zich niet het zwijgen opleggen. Hij staat symbool voor een generatie die weigert te buigen voor leugens, die weigert toe te geven aan angst. Hij is geen politicus, geen diplomaat, maar een man met een verhaal.

Druze-geestelijken in Khalwat al-Bayada, Libanon / Bron: Wikimedia Commons

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.