Postbiotica bij psoriasis: onbekende krachtpatsers voor je huid en darmen

Last Updated on 17 juli 2025 by M.G. Sulman

Psoriasis is zoveel meer dan alleen een huidaandoening. Het zit diep — soms letterlijk tot in je darmen. En daar komen postbiotica om de hoek kijken: kleine, onbekende stofjes die ontstaan uit probiotica en een enorme impact kunnen hebben op je gezondheid. Ze zijn geen hype, maar een stille revolutie. In dit artikel duiken we in de wereld van postbiotica en hun mogelijke rol bij het verzachten van psoriasis. Verwacht geen standaard riedeltje, maar verrassende inzichten, concrete tips en een nieuwe blik op de connectie tussen je darmen en je huid.

Wat zijn postbiotica eigenlijk?

Bij probiotica denk je misschien aan een bakje yoghurt vol ‘goede bacteriën’ of een hip supplement in een glazen potje. Maar wat als we je vertellen dat de échte magie pas gebeurt nádat die bacteriën hun werk hebben gedaan? Maak kennis met postbiotica – de bioactieve restjes van bacteriële activiteit, en misschien wel de meest onderschatte spelers in de wereld van darmgezondheid en ontstekingsziekten zoals psoriasis.

Waar probiotica levende bacteriën zijn, zijn postbiotica de ‘stoffelijke nalatenschap’ van die bacteriën. Denk aan korteketenvetzuren zoals butyraat, acetaat en propionaat, maar ook aan stoffen zoals bacteriocines, celwandfragmenten en enzymen. Allemaal ontstaan na fermentatie en afbraakprocessen in je darmen. Je zou kunnen zeggen: waar probiotica leven, laten postbiotica leven na.

Wat postbiotica uniek maakt, is dat ze niet afhankelijk zijn van overleving in je darmen. Je hoeft je dus geen zorgen te maken over maagzuur dat alle ‘goede bacteriën’ doodt voordat ze ook maar één drempel over zijn. Ze zijn stabiel, veilig en effectief, zelfs bij mensen met een kwetsbaar immuunsysteem.

💡 Fun fact: sommige postbiotica zijn al opgenomen in babyvoeding vanwege hun rol in het stimuleren van de darmrijping en het trainen van het immuunsysteem.

De term ‘postbiotica’ is relatief nieuw, maar het concept is eeuwenoud. Denk aan traditionele gefermenteerde producten als kimchi, kefir en tempeh: die bevatten niet alleen levende bacteriën, maar ook die krachtige metabolieten die tijdens de fermentatie zijn vrijgekomen. En het is precies die cocktail van stoffen die mogelijk ook invloed heeft op ontstekingsziekten zoals psoriasis.

Darmflora en psoriasis: een vergeten link

Psoriasis is zichtbaar op je huid, maar begint soms op een plek waar je zelden naar kijkt: in je darmen. Klinkt vergezocht? Toch is er een groeiende groep wetenschappers die zich juist op die verborgen binnenwereld richt. De reden? De gut-skin axis, oftewel de darm-huid-as — een soort snelweg waar ontstekingssignalen, immuuncellen en microben razendsnel informatie uitwisselen tussen je buik en je buitenkant.

Wanneer je darmflora uit balans raakt — een toestand die bekendstaat als dysbiose — ontstaan er scheurtjes in de darmwand, een fenomeen dat ook wel leaky gut wordt genoemd. Hierdoor kunnen schadelijke stoffen in je bloed terechtkomen, wat je immuunsysteem op scherp zet. En laat psoriasis nou net een aandoening zijn waarbij dat immuunsysteem al overijverig is…

🔍 Onderzoeken tonen aan dat mensen met psoriasis vaak een afwijkende samenstelling van darmbacteriën hebben. Minder goede bacteriën zoals Faecalibacterium prausnitzii (bekend om zijn ontstekingsremmende werking) en meer opportunistische bacteriën die ontstekingen juist kunnen aanwakkeren.

En dan is daar nog een ander verdacht verband: mensen met psoriasis hebben een verhoogde kans op het prikkelbare darmsyndroom, inflammatoire darmziekten (zoals colitis ulcerosa) én obesitas – allemaal aandoeningen waarbij de darmflora een sleutelrol speelt.

💡 Weetje: In sommige studies zagen mensen met psoriasis verbetering van hun huidklachten nadat hun darmflora positief was beïnvloed, bijvoorbeeld via dieet, probiotica of prebiotica.

Het idee dat je huid een spiegel is van je darmen, klinkt ineens niet meer zo zweverig — eerder als een medische mindshift in wording. En postbiotica? Die zouden wel eens de brug kunnen zijn tussen een kalme darm en een rustige huid.

Wat kunnen postbiotica doen bij psoriasis?

Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn: een stofje dat door bacteriën wordt uitgescheiden en vervolgens jouw overactieve immuunsysteem tot rust brengt. Maar precies dat is wat sommige postbiotica lijken te doen — zeker als het gaat om ontstekingsziekten zoals psoriasis.

Psoriasis is in de kern een ontstekingsaandoening. Je immuunsysteem vuurt als een dolle cytokines af (denk aan TNF-α, IL-17, IL-23) die zorgen voor die typische schilferige plekken. En juist hier komen postbiotica om de hoek kijken. Want wat blijkt? Bepaalde postbiotica — zoals butyraat (boterzuur) — kunnen de aanmaak van deze ontstekingsstoffen onderdrukken.

💡 Butyraat voedt niet alleen je darmcellen, maar werkt ook als een soort ‘immuunrem’. Het stimuleert Treg-cellen (de politieagenten van je immuunsysteem) en remt de overenthousiaste ontstekingscellen die bij psoriasis betrokken zijn.

Andere postbiotica, zoals bacteriocines en microbiële peptiden, hebben een antimicrobiële werking. Dat betekent: ze remmen ongewenste bacteriën of gisten die kunnen bijdragen aan ontstekingsprocessen — ook op je huid. Sommige postbiotica verbeteren zelfs de barrièrefunctie van de huid en verlagen de gevoeligheid voor externe triggers zoals stress, kou of infecties.

🔬 In dierstudies werden al veelbelovende resultaten geboekt met postbiotica bij inflammatoire huidziekten. In mensen is het bewijs nog pril, maar de trend is duidelijk: de aandacht verschuift van ‘wat je smeert’ naar ‘wat je verteert’.

En het mooiste? Postbiotica werken zonder levende bacteriën, waardoor ze veiliger zijn voor mensen met een verstoord immuunsysteem — iets wat bij psoriasis, zeker in combinatie met medicatie, geen uitzondering is.

Dus… kun je psoriasis genezen met een lepel postbiotica? Nee. Maar ze kunnen wel een krachtige bondgenoot zijn in het kalmeren van je systeem van binnenuit — als onderdeel van een breder plan met voeding, leefstijl en misschien zelfs stressregulatie.

Postbiotica vs probiotica: wat is het verschil en waarom het ertoe doet

Het klinkt als een woordspelletje — probiotica, postbiotica, prebiotica — maar er zit wel degelijk logica achter. Probiotica zijn de levende bacteriën, postbiotica zijn hun werkzame restproducten. En dat verschil is geen detail. Het bepaalt alles: van hoe ze werken tot voor wie ze geschikt zijn.

Laten we eerst de klassieker nemen: probiotica. Dat zijn levende micro-organismen, meestal lactobacillen of bifidobacteriën, die in je darmen moeten overleven om hun werk te kunnen doen. Ze zijn gevoelig voor hitte, zuur en tijd. Daarom hebben ze soms moeite om levend op hun bestemming te komen — zeker als je spijsvertering op volle toeren draait of je immuunsysteem overactief is, zoals bij psoriasis vaak het geval is.

Postbiotica hebben die uitdaging niet. Ze zijn al actief, ongeacht of er nog een levend celletje in de buurt is. Dat maakt ze:

• Stabieler (geen koelkast nodig)

• Betrouwbaarder (je weet wat je binnenkrijgt)

• Veiliger, vooral voor mensen met auto-immuunziekten of een verstoorde afweer

🔍 Bij psoriasis — waar het immuunsysteem al overprikkeld is — kan het introduceren van levende bacteriën averechts werken. Postbiotica omzeilen dat risico volledig.

Nog een voordeel: je hoeft niet te gokken of ze hun doel bereiken. Postbiotica zijn direct beschikbaar, zonder dat er eerst een kolonisatieproces in je darmen hoeft te gebeuren. Ze werken als het ware “by proxy”: het effect van probiotica, maar zonder het wachten op de bacteriën zelf.

💡 Leuke twist: Sommige producenten voegen tegenwoordig zelfs postbiotica toe aan huidverzorging, omdat ze de huidbarrière kunnen versterken en roodheid helpen verminderen — een extra troef voor mensen met psoriasis.

Kortom: probiotica zijn als zaden die je in de tuin plant. Je hoopt dat ze uitkomen, op de juiste plek. Postbiotica zijn de bloemen die je al geplukt hebt — je weet wat je in handen hebt, en je kunt er meteen van genieten.

Minder bekende weetjes over postbiotica

Postbiotica klinken misschien als iets uit een lab, maar vergis je niet: ze komen overal voor, en soms op plekken waar je het totaal niet verwacht. Tijd voor een paar verrassende feiten die je misschien nog niet kende — maar die je zeker gaat onthouden.

🍼 Wist je dat… postbiotica al voorkomen in babyvoeding?
Yep. Sommige merken voegen postbiotica bewust toe aan zuigelingenvoeding om de darmrijping te ondersteunen en het immuunsysteem van baby’s een natuurlijke boost te geven. Vooral in Japan en Zuid-Korea loopt men hiermee voorop. Veilig, effectief en verrassend alledaags.

🌿 Niet elke bacterie is even ‘productief’ als het om postbiotica gaat
De ene probioticum maakt vooral zuren aan, terwijl de ander micro-peptiden of enzymen produceert. De samenstelling van je darmflora bepaalt dus wélk soort postbiotica je lichaam aanmaakt — en dat kan het verschil maken bij ontstekingsgevoeligheid.

🧴 Er bestaat postbiotische huidverzorging
Steeds meer merken verwerken postbiotica in crèmes en serums. Niet als gimmick, maar omdat sommige postbiotica de aanmaak van ceramiden stimuleren, de natuurlijke vetten die je huidbarrière beschermen. Dit is vooral interessant bij psoriasis, waarbij die barrière juist verzwakt is.

🥬 Je kunt postbiotica stimuleren via voeding — zónder supplementen
Fermenteerbare vezels zoals inulin, pectine (uit appels) of resistent zetmeel (in afgekoelde aardappels!) kunnen je darmflora aanzetten tot het produceren van postbiotica. Je hoeft dus niet per se iets uit een potje te nemen om effect te ervaren.

🧫 Postbiotica zijn een hot topic in wetenschappelijk onderzoek
In PubMed duiken steeds vaker publicaties op die postbiotica onderzoeken bij aandoeningen als diabetes type 2, eczeem, depressie, en ja — psoriasis. De consensus groeit: we hebben jarenlang naar bacteriën gekeken, maar nu wordt hun ‘afval’ pas echt interessant.

Hoe krijg je postbiotica binnen?

Je hoeft geen potje uit de apotheek te trekken om van postbiotica te profiteren. Sterker nog: de kans is groot dat je darmen ze nu al aan het produceren zijn — als je ze de juiste brandstof geeft. Denk aan postbiotica als de geurende bloemen van een gezonde darmtuin. Maar zonder zaden (vezels) en wat liefde (fermentatie), komt er weinig kleur op tafel.

🥦 Via je voeding: geef je darmbewoners iets om mee te werken

Om postbiotica aan te maken, hebben je darmbacteriën fermentatievoer nodig. Dat zijn vooral fermenteerbare vezels, oftewel prebiotica. Een paar favorieten:

• Chicorei, prei en artisjok (rijk aan inuline)

• Appels en citrusfruit (pectine!)

• Haver en gekookt en afgekoelde aardappels (resistent zetmeel)

• Peulvruchten (vezelbommen én eiwitrijk)

Eet je dit soort vezels regelmatig? Dan zijn jouw darmen al een kleine postbiotica-fabriek.

🍶 Via gefermenteerde voeding: direct uit de natuur

Gefermenteerde producten bevatten vaak niet alleen levende bacteriën (probiotica), maar ook al kant-en-klare postbiotica. Je krijgt dus een dubbel effect:

• Kefir (ook plantaardige varianten!)

• Tempeh en natto (Japanse sojaspecialiteiten)

• Zuurkool en kimchi (altijd ongepasteuriseerd nemen!)

• Yoghurt of labneh (het liefst biologisch en zonder toegevoegde suikers)

🧠 Bonus: sommige fermentaties zorgen zelfs voor neurotransmitters zoals GABA — een rustgevende stof die je brein kalmeert. Darm & hoofd? Yup, ook verbonden.

💊 Via supplementen: gericht en handig

Soms is het lastig om via voeding voldoende op te bouwen, of wil je weten wat je precies binnenkrijgt. Dan kunnen postbiotica-supplementen helpen. Denk aan:

• Butyraat in capsules (vooral natriumbutyraat of tributyrine)

• Gefermenteerde vezelproducten die al rijk zijn aan metabolieten

• Postbiotische huidproducten, voor wie lokaal wil smeren bij psoriasis

🔍 Let op: niet elk supplement is even zuiver of effectief. Kijk naar dosering, toevoegingen en vooral: onafhankelijke kwaliteitscontroles.

Reacties en ervaringen van lezers

Elke huid is anders. En elke darmflora ook. Daarom zijn we heel benieuwd: heb jij ervaring met postbiotica bij psoriasis? Heb je ooit gemerkt dat je huid kalmer werd na veranderingen in je voeding, darmgezondheid of supplementengebruik? Of misschien juist niet, en loop je tegen andere dingen aan?

🎤 Vertel het ons. Deel jouw verhaal onder dit artikel — hoe klein of groot ook.

Of je nu enthousiast bent over zuurkool, net gestart bent met butyraatcapsules, of juist twijfelt over wat bij jou past… jouw ervaring kan anderen helpen. En soms is het gewoon fijn om te merken dat je niet de enige bent die puzzelt met voeding, darmen en een overactieve huid.

💬 Ervaringen die je kunt delen:

• Welke voeding helpt bij jou wél of juist niet?

• Heb je een verschil gemerkt sinds je probiotica, prebiotica of postbiotica gebruikt?

• Wat heeft je verrast in dit artikel?

• Zijn er vragen die je nog hebt?

👉 Reageren kan onderaan het artikel. We lezen alles zorgvuldig en publiceren je reactie zodra die is nagekeken op inhoud en respect.