Last Updated on 8 juli 2024 by M.G. Sulman
Zomergist staat ook bekend als Pityriasis versicolor of Tinea versicolor. Het is een veelvoorkomende huidaandoening die wordt veroorzaakt door een overgroei van gist (Malassezia) op de huid. Het kan weliswaar vervelend zijn, maar het is gelukkig niet gevaarlijk of besmettelijk.
Inhoud
- 1 Wat is zomergist?
- 2 Veelgestelde vragen
- 3 Symptomen van zomergist
- 4 Oorzaken van zomergist
- 5 Risicofactoren voor tinea versicolor
- 6 Onderzoek en diagnose
- 7 Behandeling van zomergist
- 8 Zomergist op het voorhoofd?
- 9 Pityriasis versicolor gaat niet weg
- 10 Zomergist en voeding
- 11 Natuurlijke behandeling van pityriasis versicolor
- 12 Zomergist en zonnebank
- 13 Vooruitzichten / prognose
- 14 Preventie
- 15 Reacties en ervaringen
Wat is zomergist?
Zomergist, ook bekend als Pityriasis versicolor, wordt veroorzaakt door een gist op je huid. Het is niet gevaarlijk en niet besmettelijk.
Veelgestelde vragen
Is tinea versicolor besmettelijk? Nee, zomergist is niet besmettelijk.
Hoe lang duurt het om te genezen? Milde gevallen reageren goed op behandelingen, maar de huidskleur kan enkele weken tot maanden duren om te herstellen.
Symptomen van zomergist
- Huidverkleuring: Je krijgt vlekjes op je huid, lichter of donkerder dan de rest. Vaak op hals, borst en rug.
- Jeuk: De vlekjes kunnen jeuken.
- Schilfers: Op de vlekjes zie je vaak kleine schilfers.
- Droge huid: Je huid kan droog en schilferig worden.
- Zonreactie: In de zomer worden de vlekjes duidelijker zichtbaar, omdat je omringende huid donkerder wordt door de zon.
Oorzaken van zomergist
- Gist (Malassezia): Deze gist leeft van nature op je huid, maar kan een ontsteking veroorzaken.
- Ontsteking en pigmentatie: De ontsteking zorgt voor een verstoring in de pigmentproductie, wat verkleuring geeft.
- Omgevingsfactoren: De gist groeit goed in warme, vochtige en vettige omgevingen. Veel zweten, een vette huid, hormonale veranderingen en een verzwakt immuunsysteem kunnen bijdragen.
Risicofactoren voor tinea versicolor
Verschillende omgevings- en biologische factoren kunnen het risico op deze aandoening verhogen, waaronder:
- Een familiegeschiedenis van tinea versicolor
- Overmatig zweten
- Een vochtig, warm klimaat
- Een zwak immuunsysteem
- Het gebruik van medicijnen die het immuunsysteem verzwakken
- Sommige soorten kanker
Onderzoek en diagnose
Pityriasis versicolor wordt meestal klinisch vastgesteld. De volgende tests kunnen helpen:
- Wood lamp onderzoek: Aangetaste gebieden kunnen geel-groen oplichten.
- Dermatoscopie: Pallor, vaag pigmentnetwerk en schilfering zijn zichtbaar.
- Microscopie van een huidschraapsel (KOH test): Hyfen en gistcellen lijken op “spaghetti en gehaktballen”.
- Schimmelkweek: Vaak negatief, omdat de gisten moeilijk groeien in een laboratorium.
- Huidbiopsie: Schimmelelementen zichtbaar in de buitenste huidlagen (stratum corneum) met speciale kleuringen.
Behandeling van zomergist
In vogelvlucht
Speciale shampoos en crèmes: Antischimmelshampoos en crèmes helpen tegen de gist. Voorbeelden zijn seleniumsulfide, ketoconazol en clotrimazol.
Hygiëne en huidverzorging: Regelmatig douchen, vooral na het zweten, en niet-vette producten gebruiken kan helpen.
Topische behandeling
- Milde gevallen: Topische antischimmelmiddelen zoals seleniumsulfide shampoo, azoolcrème of -shampoo (econazol, ketoconazol), of terbinafine gel.
- Toepassing: Breng ruim aan vanaf de kaaklijn naar beneden, laat 5-15 minuten inwerken, spoel dan af. Dagelijks een week lang, daarna wekelijks een maand lang.
Systemische behandeling
- Ernstige of hardnekkige gevallen: Orale antischimmelmiddelen zoals itraconazol en fluconazol.
- Tips: Krachtige lichaamsbeweging na inname helpt het medicijn naar het huidoppervlak te brengen. Vermijd baden enkele uren na inname. Korte kuren kunnen langdurige resultaten geven.
Preventie
- Terugval voorkomen: Maandelijkse toepassing van seleniumsulfide shampoo kan terugkeer van de uitslag voorkomen.
Zomergist op het voorhoofd?
Pityriasis versicolor gaat niet weg
Als zomergist niet weggaat:
- Herhaal de behandeling: Langere of herhaalde kuur.
- Combineer behandelingen: Topische en orale middelen samen gebruiken.
- Houd de huid droog en koel: Ademende kleding dragen, hitte vermijden.
- Gebruik anti-schimmel poeder: Houdt de huid droog.
- Dagelijkse anti-schimmel shampoo: Seleniumsulfide of ketoconazol, 2-4 weken dagelijks, daarna maandelijks.
- Raadpleeg een dermatoloog: Voor sterkere of aanvullende behandelingen.
- Controleer andere factoren: Immuunsysteem, hormonen, medicijnen met de arts bespreken.
Zomergist en voeding
Voeding kan een rol spelen bij de behandeling en preventie van zomergist (pityriasis versicolor). Hier zijn enkele eenvoudige tips:
- Vermijd suiker en koolhydraten: Suiker en koolhydraten kunnen gistgroei bevorderen.
- Eet probiotische voedingsmiddelen: Yoghurt, kefir en andere gefermenteerde producten helpen de balans van goede bacteriën in het lichaam.
- Verhoog inname van knoflook en ui: Deze hebben natuurlijke antischimmel eigenschappen.
- Drink voldoende water: Houd de huid gehydrateerd.
- Vermijd alcohol: Kan gistgroei stimuleren.
- Voeg anti-schimmel kruiden toe: Kurkuma en oregano hebben schimmelwerende eigenschappen.
Natuurlijke behandeling van pityriasis versicolor
Voor de natuurlijke behandeling van pityriasis versicolor (zomergist) kun je de volgende methoden proberen:
- Kokosolie: Heeft schimmelwerende eigenschappen. Breng dagelijks aan op de aangetaste huid.
- Tea tree olie: Meng een paar druppels met een draagolie (zoals olijfolie) en breng aan op de huid.
- Appelazijn: Meng gelijke delen water en appelazijn, breng aan op de huid en laat het 15 minuten zitten voordat je het afspoelt.
- Aloë vera: Vers aloë vera-gel kan helpen de huid te kalmeren en heeft antimicrobiële eigenschappen.
- Yoghurt: Breng natuurlijke yoghurt aan op de huid, laat het 20-30 minuten zitten, en spoel af. De probiotica kunnen helpen de balans van bacteriën en gisten te herstellen.
- Knoflook: Pureer verse knoflook en breng het aan op de huid. Laat het 10-15 minuten zitten en spoel dan af.
Zomergist en zonnebank
Het gebruik van een zonnebank bij pityriasis versicolor (zomergist) kan gemengde resultaten opleveren. Hier zijn enkele overwegingen:
- Tijdelijke verbetering: UV-licht kan tijdelijk de schimmel verminderen en de huid egaler maken.
- Langdurige effecten: Het gebruik van een zonnebank kan de schimmel uiteindelijk weer laten groeien, omdat warmte en vocht de schimmel kunnen bevorderen.
- Huidbeschadiging: Overmatig gebruik van de zonnebank kan de huid beschadigen en het risico op huidkanker verhogen.
Aanbevelingen:
- Voorzichtig gebruik: Als je een zonnebank wilt proberen, doe dit met mate en observeer de effecten op je huid.
- Alternatieven overwegen: Overweeg andere behandelingen en bespreek met een dermatoloog de beste aanpak voor jouw situatie.
Vooruitzichten / prognose
Wat te verwachten bij tinea versicolor:
- Symptomen kunnen erger worden zonder behandeling.
- Huid kan lichter of donkerder blijven voor enkele weken of maanden.
- Kan terugkeren, vooral in de zomermaanden.
Preventie
- Voorkomen van warme en vochtige omstandigheden: Door overmatig zweten te vermijden en ademende kleding te dragen, beperk je de groei van de gist.
- Gezonde huidroutine: Goede hygiëne en schimmelwerende middelen, indien voorgeschreven, helpen terugkeer te voorkomen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over zomergist, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
