Last Updated on 17 juli 2023 by M.G. Sulman
Er bestaan vele soorten wratten. De meest courante zijn verrucae vulgaris (gewone wratten), die zich vooral op de handen manifesteren. Maar ze kunnen ook elders voorkomen, zoals op de ellebogen, en knieën. De ‘gewone’ wrat is een bloemkoolachtige, scherp begrensde huidkleurige tot geel-grijze bobbel. Zijn wratten besmettelijk voor jezelf en anderen? Zijn wratten overdraagbaar?
Humaan papillomavirus
Wratten worden veroorzaakt door een infectie met het humaan papillomavirus (HPV), die via kleine wondjes in de huid naar binnendringt. Maar het is niet zo dat elk besmetting met HPV tot wratten leidt. Ook kunnen besmette personen zonder wratten (virusdragers) het virus aan anderen overdragen. Het is niet bekend waarom de één wel wratten krijgt en de ander niet.
Er zijn meer dan negentig typen HPV geïdentificeerd. De verruca vulgaris wordt veroorzaakt door type 2, 4, 7 of 57. De verruca plantaris wordt veroorzaakt door type 1 of 4.
Hoe wordt het virus overgedragen?
Besmettelijk voor anderen
Het wrattenvirus komt overal voor, maar wratten worden vooral overgedragen door rechtstreeks contact met de huid van een besmette persoon. Het is ook mogelijk om het virus over te dragen op indirecte wijze door contact met een voorwerp dat in contact is geweest met besmette huid. Het virus voelt zich vooral thuis in een vochtige omgeving, zoals een zwembad. Ook in gymzalen kan het virus zich via blote voeten gemakkelijk verspreiden. Vooral vochtige vloeren van zwembaden en gemeenschappelijke douches in sportcentra bevorderen de overdracht van voetzoolwratten (verrucae planae). De overdracht naar andere lichaamsdelen kan door zelfbesmetting plaatsvinden. Door aan de wrat te peuteren of te bijten, kan je verdere verspreiding bevorderen. Wanneer een kind op een vinger of duim zuigt waarop een wrat zit, dan is de kans groot dat er rond die plaats meer wratten ontstaan.
Besmettelijk voor jezelf
Wratten kunnen zich van het ene deel van je lichaam naar het andere verspreiden, net als de verspreiding van persoon tot persoon. Als je aan een wrat op een deel van je lichaam krabt of ertegenaan wrijft, en dan hetzelfde doet met een ander lichaamsdeel, kunnen de wratten zich verspreiden naar dit lichaamsdeel. Door te scheren kunnen wratten ook verspreiden, omdat het de kans op een geschaafde of (scheer)wondjes vergroot.
Preventie
Het is niet mogelijk om jezelf volledig te beschermen tegen het oppikken van HPV en het ontwikkelen van wratten als je daarvoor vatbaar bent. Er zijn echter enkele manieren waarop je kunt proberen de verspreiding van wratten te voorkomen.
Besmetting van anderen voorkomen
Neem de volgende maatregelen in acht om verspreiding van persoon tot persoon te voorkomen:
- Maak je handen regelmatig schoon met water en zeep.
- Desinfecteer wondjes en houd ze schoon en droog.
- Raak de wratten van anderen niet aan.
Zelfbesmetting voorkomen
Om te voorkomen dat wratten zich naar andere delen van uw lichaam verspreiden:
- Krab of pluk niet aan wratten.
- Houd je wratten droog.
- Probeer je wratten niet te raken tijdens het scheren.
- Overweeg om je wratten te bedekken met een pleister.
- Gebruik geen gereedschap zoals een nagelvijl of een nagelknipper om je wratten te verwijderen.
Verspreiding via oppervlakken voorkomen
Om verspreiding van oppervlak naar persoon te helpen voorkomen:
- Draag schoenen of slippers in openbare plaatsen zoals zwembaden, kleedkamers in sportscholen en douches.
- Reinig alle oppervlakken die in contact zijn gekomen met wratten, zowel die van jezelf als die van iemand anders.
- Deel geen handdoeken of andere persoonlijke spullen met anderen.
Wratten verwijderen
Ongeveer twee derde van alle wratten verdwijnt binnen twee jaar zonder behandeling. Als je wratten pijnlijk zijn, je dagelijkse bezigheden verstoren of je vindt ze verontrustend, dan kun je ze laten verwijderen door je huisarts. Er zijn ook middelen verkrijgbaar waarmee jezelf wratten kunt verwijderen. Daarbij duurt het meestal minstens enkele weken om resultaten te zien.
Huisarts raadplegen
Raadpleeg in de volgende gevallen altijd je huisarts:
- wanneer een zelfzorgbehandeling niet werkt
- je veel wratten hebt
- de wratten pijn doen of jeuken
- je vermoedt dat het misschien niet om een wrat gaat
- je een verzwakt immuunsysteem hebt
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over wratten, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
