Vlooienbeet: herkennen, symptomen en behandeling

Last Updated on 30 juni 2023 by M.G. Sulman

Een vlooienbeet herken je als een klein rood bultje ter grootte van een puistje, met centraal een klein bloedkleurig puntje. Het is zelfs nog beter te herkennen als je meerdere vlooienbeten op een rijtje aantreft. Een vlo bijt namelijk vaak twee of drie keer in hetzelfde gebied op zoek naar bloed. Vlooien zijn vleugelloze, bloedzuigende parasitaire insecten van ongeveer 2 mm groot, die zich voeden met het bloed van mensen, zoogdieren en vogels. Een vlooienplaag komt vaak voor in een stedelijke omgeving, waar de honden- en kattenpopulatie een hogere dichtheid vertoont. Een vlooienbesmetting kan lastig zijn uit te roeien, vooral in huizen waar meerdere dieren samenleven. Hoewel vlooien over het algemeen meer geïnteresseerd zijn in onze harige vrienden dan in mensen, kunnen ook mensen getroffen worden door een vlooienbeet.

Vlooienbeet bij een mens
Vlooienbeet bij een mens / Bron: Wikimedia Commons

Vlooien bij mensen: overdracht van honden en katten

Vanwege de goede hygiënische omstandigheden is de mensenvlo in West-Europa bijna uitgestorven, net als de hondenvlo. De meest voorkomende vlo is de kattenvlo. De vlo was verantwoordelijk voor de overdracht van de pest in de middeleeuwen. Pest is een besmettelijke infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De bacterie wordt overgedragen door vlooien.

Bij mensen komen vlooien daarom vooral voor in de vorm van kattenvlooien. Deze kan bij gebrek aan beter ook wel de hond verkiezen, of, meer zelden, de mens.

Vooral wanneer je huisdier veel op pad is, kan het de vervelende parasieten oplopen door contact met andere dieren zoals egels, muizen en verdwaalde soortgenoten en deze vervolgens op de mens over te dragen.

Eenmaal binnenshuis kunnen de vlooien gemakkelijk een hardnekkige overlast vormen. Ze kunnen tot een jaar overleven zonder voedsel. Ze kruipen in kieren, hoeken en gaten. Ze vermenigvuldigen zich ook heel snel. Een vrouwtje legt tot enkele honderden eieren, bij voorkeur in stoffering en tapijten. Zelfs als je geen huisdieren hebt, kun je vlooien oplopen tijdens het wandelen in het bos, op bezoekgaan bij mensen met een kat of hond of tijdens het tuinieren.

Hondenvlo / Bron: Wikimedia Commons

Een vlooienbeet

Een vlooienbeet kan veel jeuk en irritatie geven. In dat geval moet je vooral de drang weerstaan om te gaan krabben, want dat kan de situatie verergeren. Behandeling van vlooienbeten is niet nodig, de jeukende plekken verdwijnen vanzelf. Als je verlost wilt worden van vlooienbeten, zul je er voor moeten zorgen dat de kleine boosdoeners worden geëlimineerd. De piek van vlooienplagen liggen in de zomer en in de herfst.

Symptomen van een vlooienbeet

Rode vlekken en veel jeuk

Op de plek waar je gebeten bent door een vlo ontstaat een jeukend, rood bultje met in het midden een bloedkleurig puntje. Het speeksel van een vlo kan bij sommige mensen een reactie van het afweersysteem opwekken, waardoor er een jeukende en vluchtige huiduitslag ontstaat. De beten doen zich meestal voor rond de voeten en onderbenen, aangezien vlooien zich vooral ophouden in de vloerbedekking. Maar natuurlijk kun je ook vlooienbeten op andere gebieden van het lichaam. Een vlo bijt dikwijls twee of drie keer in hetzelfde gebied op zoek naar bloed. Daardoor zijn er vaak meerdere bultjes in hetzelfde gebied.

Vlooienbeten bij een mens / Bron: Wikimedia Commons

Infectie

De kans op een secundaire bacteriële besmetting is vooral aanwezig als je de plekjes gaat openkrabben. Geïnfecteerde vlooienbeten zijn pijnlijk, rood en opgezwollen.

Herkennen van een vlooienbeet

Wat zijn de kenmerken van een vlooienbeet in vogelvlucht?

  • Kleine, rode bultjes.
  • Jeukende beten.
  • Meestal in clusters of lijnen.
  • Voorkeurslocaties: benen, enkels, voeten, taille.
  • Rood vlekje met een bloedkleurig puntje.
  • Soms licht verheven.
  • Mogelijke lichte ontstekingsreactie rond de beet.
  • Kan leiden tot secundaire huidinfecties bij krabben.
  • Variërende reacties bij verschillende mensen.

Andere problemen van een vlooienbeet

Voor mensen is het risico om een andere ziekte door de vlo op te lopen erg klein. Toch kunnen bacteriën door de beet in je lichaam komen en een infectie veroorzaken, vooral als je eraan krabt. Een geïnfecteerde vlooienbeet wordt rood, warm en kan pus afgeven.

Vlooienbeten kunnen ook een allergische reactie veroorzaken bij mensen die er gevoelig voor zijn. Symptomen kunnen variëren van huiduitslag tot ademhalingsmoeilijkheden.

Vlooienbeten kunnen ook complicaties veroorzaken bij huisdieren, zoals allergische reacties en zelfs bloedarmoede door bloedverlies. Daarom is het belangrijk om dieren naar een dierenarts te brengen als ze vlooien hebben.

Vlooienbeten op een onderbeen / Bron: Wikimedia Commons

Behandeling van vlooienbeten

Niet krabben

Het belangrijkste advies is om niet te krabben. Krabben kan leiden tot een bacteriële infectie.

Zalfjes en smeerseltjes

Een vlooienbeet hoeft op zich niet behandeld te worden, maar als je erg last hebt van jeuk kan een het plaatselijk aanbrengen van een mild corticosteroïd, zo nodig in combinatie met een oraal antihistaminicum, bijdragen aan het verminderen van de jeuk van de vlooienbeten. Het antihistaminicum vermindert ook eventuele allergische reacties die je hebt ondervonden van de beten. Een secundaire bacteriële infectie kan eventueel met een lokaal antibioticum worden behandeld.

Vlooien bestrijden

Zorg er verder voor dat je huis volledig vlovrij wordt. Hiermee neem je de oorzaak van de klachten weg. Er zijn verschillende goede producten om vlooien, inclusief eitjes, larven en poppen, te elimineren. Er zijn middelen voor gebruik in de omgeving en weer andere zijn speciaal voor gebruik op het dier. Ook dragen andere maatregelen bij aan het verminderen van de vlooienstadia in de omgeving, zoals stofzuigen van vloerkleden en het grondig wassen en reinigen van de slaapplaats van het dier. Als je er niet in slaagt om zelf de vlooienplaag te bestrijden, schakel dan de hulp in van een professionele bestrijdingsdienst.

Vlooienbesmettingen bij honden en katten detecteren

Een vlooienplaag bij katten en honden is te herkennen aan een verhoogde jeuk en frequent krabben. Vaak raakt je huisdier echter besmet met vlooien zonder zichtbare symptomen. Het onderzoek met een speciale vlooienkam kan hierbij helpen. Deze heeft bijzonder smalle uitsteeksels, waardoor vreemde voorwerpen in de vacht gemakkelijk kunnen worden uitgekamd. Een vlooienkam voor de kat of hond met een lange handgreep is aan te bevelen, zodat je goed door de vacht heen kunt kammen. Haal de kam door de vacht van je huisdier en dep hem vervolgens uit op een lichtgekleurde doek. Als je roestbruine vlekken op het doek ziet, zijn dit de uitscheidingen van de parasieten.

Prognose

Vlooienbeten genezen goed. Als je omgeving en alle huisdieren vrij zijn van vlooien, is het probleem snel voorbij.

Vlooien voorkomen

Als eigenaar van een huisdier zijn er een paar eenvoudige maatregelen die je kunt nemen om een ​​vlooienplaag te voorkomen. Dit houdt onder meer in dat honden en katten niet op bed of op de gestoffeerde meubels mogen gaan zitten. Dit geldt vooral voor dieren die vaak buiten zijn.

Als een besmet dier toegang heeft tot alle kamers, kunnen de vlooien en hun eitjes zich overal verspreiden. Houd het appartement of huis, vooral de vloeren en moeilijk bereikbare hoeken en voegen, altijd schoon. Dit zal voorkomen dat de parasieten zich er voor een lange tijd nestelen.

Kam ook regelmatig de vacht van je huisdier of was hem met een anti-vlooienshampoo. Vlooienbanden kunnen ook de parasieten afweren.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over en vlooienbeet, of tips geven hoe vlooien te bestrijden. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.