Last Updated on 5 mei 2023 by M.G. Sulman
Knuckle pads of knokkelkussentjes zijn fibromateuze onderhuidse afwijkingen van de huid. Het wordt gezien bij de kleine handgewrichtjes. Vooral de PIP-gewrichten. Dit zijn de scharniergewrichten die zich iets onder het midden van je vingers bevinden. Knokkelkussentjes zijn ronde, plaque-achtige, vezelachtige verdikkingen of verhardingen die zich op elke leeftijd kunnen ontwikkelen. Ze kunnen in de loop van een paar weken of maanden een diameter van 10 tot 15 mm bereiken, waarna ze niet meer weggaan. Knuckle pads worden soms geassocieerd met contractuur van Dupuytren en camptodactylie (kromme vinger).
Wat zijn knuckle pads?
Knuckle pads zijn goedaardige huidafwijkingen. Ze verschijnen op de gewrichten van de vingers en soms ook de tenen. Deze laesies kunnen ongemak, irritatie en emotionele stress veroorzaken. Ze kunnen om cosmetische redenen weg worden gehaald.
Synoniemen
Knuckle pads staan ook bekend als ’tylositas articuli’ of ‘knokkelkussentjes’.
Wie krijgt knuckle pads?
Zowel mannen als vrouwen worden erdoor getroffen. Knuckle pads ontstaan meestal pas op latere leeftijd. Vaak vanaf 30 jaar.
Promotie
In 1963 promoveerde de heer C.W. Beening op het fenomeen knuckle pads aan de Rijksuniversiteit te Leiden.
Symptomen: verhardingen op de vingers
Een knokkelkussentje bevindt zich aan de de strekzijde van de vingers. Soms zie je ze ook op de tenen, ter plaatse van de gewrichten. Knuckle pads verschijnen vooral over het tweede gewricht. Maar soms ook op een plek niet boven een gewricht.
Knuckle pads zien eruit als bolronde zwellingen of verhardingen. Je hebt er één of meerdere, soms op alle vingers. Ze zijn huidkleurig of lichtrood, soms ietwat gepigmenteerd. De afwijking is meestal glad maar kan ook ruw of schilferend zijn.
Knuckle pads veroorzaken over het algemeen geen symptomen, maar kunnen gevoelig of pijnlijk zijn.
Oorzaak van knokkelkussentjes
Knokkelkussentjes kunnen idiopathisch zijn. Dat betekent zonder bekende oorzaak. Maar ze kunnen ook worden geërfd als onderdeel van autosomaal dominante aandoening zoals het Bart-Pumphrey-syndroom en contractuur van Dupuytren. Net als bij eelt zijn verworven vormen vaak een reactie op herhaald trauma en wrijving. In de medische literatuur worden deze laesies vaak ‘pseudo-knuckle pads’ genoemd. ‘Echte’ knuckle pads ontstaan namelijk niet door trauma of chronische belasting, maar spontaan.
Onderzoek en diagnose
Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
De huisarts informeert naar waar je afwijkingen hebt, hoelang je ze al hebt en hoe het beloop ervan is. Hij zal ook vragen of er andere klachten zijn, zoals pijn of bewegingsbeperking, wat niet passend is bij knuckle pads. De arts zal lichamelijk onderzoek doen en kijken of er aanwijzingen zijn voor het Bart-Pumphrey-syndroom of contractuur van Dupuytren. Ook zal de arts onderzoeken of er aanwijzingen zijn voor repetitieve traumata, wat het ontstaan van de afwijkingen zou kunnen verklaren.
Differentiële diagnose
De arts zal andere aandoeningen die verwarring kunnen veroorzaken, waaronder granuloma annulare, pachydermodactylie, reumatoïde knobbeltjes en synovitis, willen uitsluiten. Daarom is goed onderzoek van belang. Echografie kan nuttig zijn om knokkelkussens te onderscheiden van synovitis.
Behandeling van knuckle pads
Behandeling van knuckle pads is over het algemeen niet nodig. Het zijn immers goedaardige afwijkingen. Ze kunnen geen kwaad. Chirurgische verwijdering van knikkelkussentjes geeft kans op ontsierende littekens en contracturen. Dit betekent dat een gewricht in een dwangstand komt. Ook kan de huidafwijking weer teruggroeien. Mogelijk dat injectie met fluorouracil kan helpen. Dit is een celgroei-remmende stof.
Video: een ervaringsverhaal
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over knuckle pads. Of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
