Darmperforatie: symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 31 oktober 2023 by M.G. Sulman

Een darmperforatie is een ernstige aandoening waarbij een gaatje (perforatie) in de darmwand ontstaat. Dit kan zowel in de dunne als in de dikke darm optreden. Bij zo’n gaatje in de darmwand lekt de inhoud van de darm in de buikholte. Dan kan er een buikvliesontsteking ontstaan. De darm herbergt namelijk talrijke bacteriën. Een buikvliesontsteking is een ernstige aandoeding en kent een hoog sterftecijfer. Een enkele keer wordt de perforatie bedekt door het omentum. Dat is een plooivormig orgaan in de buikholte. Dan onstaat een zogeheten “gedekte perforatie”. Hierdoor zijn de symptomen minder duidelijk waarneembaar. Een darmperforatie kan in principe op elke leeftijd voorkomen, maar het komt vaker voor bij ouderen.

Oorzaken van een darmperforatie

Een darmperforatie kan op verschillende manieren ontstaan:

• Een plotselinge ontsteking, zoals een blindedarmontsteking of diverticulitis (een ontsteking van één of meer divertikels in de darmwand).
• Een langdurige darmontsteking door een inflammaotore darmziekte als de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa.
• Darmproblemen die worden veroorzaakt door een slechte bloedtoevoer, wat leidt tot het afsterven van een deel van de darmwand.
• Complicaties na een medische procedure, zoals een buikoperatie, een behandeling tijdens een coloscopie (zoals het verwijderen van darmpoliepen), of bestraling van de buik of het bekken.
• Een verwonding of trauma door een messteek of als gevolg van een (auto)ongeluk.
• Het inslikken van scherpe voorwerpen, want het inslikken van grote of scherpe voorwerpen kunnen het spijsverteringskanaal beschadigen. Bijvoorbeeld:
  • Tandenstokers
  • Visgraten
  • Botfragmenten van voedsel (bijvoorbeeld kippenbotjes)
  • Naalden of spelden
  • Scheermesjes
  • Splinters van hout of glas
  • Metaaldraadjes of paperclips
  • Stukjes plastic of kunststof

Symptomen van een geperforeerde darm

Bij een darmperforatie krijg je last van hevige buikpijn die erger wordt bij de kleinste bewegingen of bij aanraking van de buik. Vaak gaat deze buikpijn gepaard met braken en soms met bloederige diarree. Het kan ook zijn dat je geen ontlasting of winden meer produceert.

Bij een darmperforatie zie je er vaak bleek en ziek uit. Ook kun je koorts hebben. Wanneer bacteriën in de bloedbaan terechtkomen, kan er een bloedvergiftiging (sepsis) optreden. De symptomen daarvan zijn een lage bloeddruk, een snelle pols, koude en blauwachtige handen en voeten, en een verminderd bewustzijn.

Complicaties

Buikvliesontsteking en sepsis (bloedvergiftiging) zijn de twee belangrijkste complicaties van een darmperforatie. Bij een gaatje in de adrmwand kunnen bacteriën uit de darm in de buikholte terechtkomen. Dit leidt tot een buikvliesontsteking met hevige buikpijn als belangrijkste klacht. De pijn wordt erger bij diep zuchten. Ook bij voorzichtig voelen en kloppen wordt de pijn erger. Andere klachten zijn misselijkheid, braken en koorts.

Indien de infectie zich verspreidt naar de bloedbaan, kan dit leiden tot sepsis. Sepsis is een levensbedreigende ziekte. Snel en adequaat behandelen is nodig om de kans te verkleinen dat iemand overlijdt of blijvende schade overhoudt aan organen en weefsel.

Onderzoek en diagnose

Bij een onderzoek van de buik worden er door de arts geen darmgeluiden waargenomen. De arts zal je arts betasten. Hierbij wordt druk- en loslaatpijn waargenomen. Je buik kan ook hard en gespannen aanvoelen.

De CRP-test is een van de meest aangevraagde onderzoeken van het bloed. Het gehalte CRP geeft een aanwijzing over de aanwezigheid van een ontstekingsproces of infectie in het lichaam.

Een CT-scan wordt meestal als de voorkeursdiagnosemethode beschouwd, maar vrije lucht uit een perforatie kan vaak zichtbaar zijn op gewone röntgenfoto’s.

Vaak is een proeflaparotomie nodig. Dit houdt in dat een chirurg de buik onderzoekt tijdens een operatie. Tegenwoordig kan dit ook worden gedaan met behulp van een kijkoperatie. Op basis van de bevindingen kan de arts direct behandelen. Het kan ook zijn dat de chirurg besluit om alsnog een open operatie uit te voeren.

Behandeling van een darmperforatie

Een darmperforatie vereist een snelle behandeling vanwege de ernst van de situatie. Om de maagsappen af te voeren, wordt een buisje ingebracht via de maag. Vervolgens worden antibiotica en vocht toegediend via een infuus. Daarna kan de operatie plaatsvinden, waarbij er twee mogelijkheden zijn: een kijkoperatie of een open operatie.

In sommige gevallen kan de perforatie worden hersteld door het hechten van de opening. Maar meestal is het nodig om een deel van de beschadigde darm te verwijderen. Daarna worden de gezonde delen van de darm aan elkaar gehecht. Om de nieuwe verbinding rust te geven, wordt vaak een tijdelijk stoma aangelegd. Bovendien wordt de buikholte gespoeld om darminhoud te verwijderen en infecties te voorkomen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over darmperforatie, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.