Last Updated on 1 augustus 2024 by M.G. Sulman
Een appendicoliet is een verkalkte massa die zich in het lumen van de appendix bevindt en meestal minder dan 1 centimeter in diameter is. Deze formaties bestaan uit fecale deeltjes en anorganische zouten die zijn gestold en verkalkt in de loop van de tijd. Hoewel appendicolieten op zich niet gevaarlijk zijn, kunnen ze de appendix blokkeren, wat leidt tot appendicitis – een ernstige ontsteking van de appendix. De blindedarm of appendix (letterlijk: aanhangsel) bevindt zich op de overgang van dunne darm en dikke darm, vaak rechtsonder in de buik.
Inhoud
Wat is een appendicoliet?
Een appendicoliet is een harde klomp die ontstaat wanneer ontlasting en mineralen samenklonteren. Ze vormen zich in je appendix. Een appendicoliet is een type darmsteen (enteroliet). Appendicolieten zijn meestal minder dan 1 centimeter in diameter en veroorzaken doorgaans geen symptomen. Vaak worden ze toevallig ontdekt tijdens een CT-scan of een echo.
Op zichzelf zijn appendicolieten niet gevaarlijk. Maar als een appendicoliet de opening van je appendix blokkeert, kan dit ernstige ontstekingen veroorzaken, bekend als appendicitis.
De diagnose van een appendicoliet wordt meestal gesteld op basis van beeldvormingstechnieken zoals een CT-scan of echografie,
Is een appendicoliet een noodgeval?
Neen, normaal gesproken niet. Een appendicoliet op zich is geen noodgeval. Maar als het complicaties veroorzaakt, zoals appendicitis (blindedarmontsteking), dan wordt het een noodgeval.
Appendicitis kan je appendix doen zwellen en leiden tot hevige buikpijn. Onbehandeld kan een gezwollen appendix barsten, wat kan leiden tot peritonitis, abcessen en septische shock. Dit kan fataal aflopen.
Oorzaak, vorming en samenstelling
Er wordt ook verondersteld dat ze kunnen ontstaan als je harde deeltjes doorslikt die onverteerd door je darmen gaan.
Risicofactoren
Risicofactoren zijn:
- Mannelijk geslacht.
- Het eten van vezelarme maaltijden.
- Een familiegeschiedenis van appendicitis.
- Leeftijd van 30 jaar of jonger.
- Problemen met constipatie.
Warrom hebben mannen en mensen onder de 30 jaar een hoger risico op appendicitis? De volgende factoren lijken hierin een rol te spelen:
- Actieve appendix tijdens adolescentie.
- Tijdens de adolescentie zijn er veranderingen in de lymfatische weefsels van de appendix, wat kan bijdragen aan een verhoogde kans op ontsteking.
- Het immuunsysteem is in deze leeftijdsgroep zeer actief, wat kan leiden tot een verhoogde ontstekingsreactie bij een obstructie door een appendicoliet.
- Anatomische verschillen in de appendix tussen mannen en vrouwen.
- Hormonale invloed van testosteron.
- Gedragsfactoren zoals dieet en fysieke activiteit die verschillen tussen mannen en vrouwen.
Symptomen
Appendicolieten veroorzaken vaak geen symptomen, tenzij ze de appendix blokkeren en leiden tot appendicitis. Symptomen van appendicitis zijn onder andere:
- Acute buikpijn die begint in het midden van de buik en migreert naar de rechteronderbuik (rechter iliacale fossa).
- Misselijkheid.
- Verlies van eetlust.
- Koorts.
- Buikpijn die verergert bij bewegen, hoesten of schudden.
- Braken (soms).
- Opgeblazen gevoel.
- Veranderingen in de stoelgang (soms diarree of obstipatie).
Onderzoek en diagnose
Meestal wordt een appendicoliet tijdens beeldvormend onderzoek die voor andere redenen wordt gedaan, aagetroffen. Bijvoorbeeld, je arts kan een CT-scan of een buik-echografie laten uivoeren na een ongeluk om te controleren op verwondingen in je lichaam.
Soms treft de arts een appendicoliet aan tijdens beeldvormingesonderzoek om appendicitis te diagnosticeren.
Als je arts een appendicoliet aantreft, maar je vertoont geen tekenen van appendicitis, dan zal nader bekeken worden of behandeling nodig is.
Behandeling van een steen in de blindedarm (appendix)
Hier is een overzicht van mogelijke behandelingsopties, afhankelijk van je situatie:
Appendicoliet zonder appendicitis
Als je een appendicoliet hebt, maar geen tekenen of symptomen van appendicitis vertoont, zullen zorgverleners doorgaans een benadering van waakzaam wachten hanteren. Dit houdt in dat je regelmatig wordt gecontroleerd, maar dat er geen onmiddellijke interventie plaatsvindt. Vaak kan de appendicoliet vanzelf via de darmen worden uitgescheiden zonder dat er medische interventie nodig is.
Waakzaam wachten
- Regelmatige controles: Je zorgverlener zal je regelmatig onderzoeken en mogelijk beeldvormende technieken zoals echografie of CT-scans gebruiken om de appendicoliet te monitoren.
- Symptoombeheer: Als je lichte symptomen hebt, kunnen pijnstillers en andere medicijnen worden voorgeschreven om je comfort te verbeteren.
Appendicoliet met appendicitis
Als de appendicoliet heeft geleid tot appendicitis, is een chirurgische ingreep meestal noodzakelijk. De twee belangrijkste methoden voor een appendectomie zijn:
Appendectomie
- Open operatie: Een traditionele chirurgische methode waarbij een grotere incisie in de onderbuik wordt gemaakt om de appendix te verwijderen.
- Laparoscopische operatie: Een minimaal invasieve techniek waarbij kleine incisies en een camera worden gebruikt om de appendix te verwijderen. Deze methode heeft doorgaans een kortere hersteltijd en minder postoperatieve pijn.
Postoperatieve zorg
- Antibiotica: Na de operatie krijg je antibiotica om infecties te voorkomen.
- Herstel: Rust en beperking van fysieke activiteit zijn belangrijk tijdens de herstelperiode. Volg de instructies van je zorgverlener met betrekking tot wondverzorging en eventuele vervolgafspraken.
Preventieve maatregelen
Sommige artsen stellen voor om appendicolieten te verwijderen, zelfs als ze geen symptomen veroorzaken. Dit om het risico op toekomstige appendicitis te verminderen. De arts zal hierbij ook je medische geschiedenis en algemene gezondheidstoestand in ogenschouw nemen.
Prognose
Het hebben van een appendicoliet is niet noodzakelijk gevaarlijk, maar het verhoogt je risico op het ontwikkelen van appendicitis. Het verwijderen van de appendicoliet vermindert dat risico aanzienlijk.
Als je appendicitis ontwikkelt, heb je waarschijnlijk een operatie nodig om je appendix te verwijderen. Darana volgt vaak volledig herstel.
Preventie
Je kunt appendicolieten of appendicitis niet echt voorkomen. Maar je kunt stappen ondernemen om je darmen gezond te houden, wat je risico op het ontwikkelen van deze aandoeningen kan verlagen. Zorg voor een goede darmbeweging door:
- Meer vezelrijk voedsel te eten.
- Voldoende water te drinken.
- Dagelijks voldoende te bewegen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een appendicoliet, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.