Grove den: geneeskrachtige eigenschappen

Last Updated on 10 april 2023 by M.G. Sulman

De grove den (Pinus sylvestris) is een naaldboom uit de Dennenfamilie. Hij komt van nature in het noordwestelijk deel van Europa voor. De dennenknoppen en dennentopjes (scheuten) die in mei verschijnen, zijn rijk aan etherische olie en vitamine C. Deze delen van de boom worden gebruikt in de natuurgeneeskunde. De scheuten, die opvallend lichtgroen van kleur zijn, worden in april en mei van de takken gehaald vóórdat ze uitgroeien. De knoppen en scheuten worden vervolgens gedurende één tot twee maanden gedroogd. De scheuten hebben geneeskrachtige eigenschappen en worden op verschillende manieren gebruikt, zowel inwendig als uitwendig. 

Grove den
Grove den / Bron: Wikimedia Commons

Geneeskrachtige eigenschappen van de grove den

De grove den bezit geneeskracht. Het gebruik van de grove den voor medicinale doeleinden kent een lange traditie. Er kunnen vele soorten remedies worden bereid uit de verschillende delen de boom.

Houtteer

De boom levert hars, teer en terpentijnolie. Houtteer wordt verkregen door de stammen, wortels en takken te drogen en daarna te distilleren. Het bevat onder andere benzeen, styreen, tolueen, xyleen, polycyclische koolwaterstoffen zoals naftaleen of benzopyreen, organische zuren, fenolen, cresolen, harsen, terpenen en polyterpenen. De teer wordt in baden gebruikt om chronische en etterende huidziekten te behandelen, vooral handeczeem.

Winning van hars (grove den)
Winning van hars (grove den) / Bron: Wikimedia Commons

Dennennaaldolie

Dennennaaldolie (Pini aetheroleum) wordt gewonnen uit de verse naalden, twijgen en verse takken. Door stoomdestillatie komen er essentiële oliën vrij . De belangrijkste componenten zijn twee vormen van pineen en 3-careen (een bicyclisch monoterpeen met een geur die lijkt op citroen, muskus en dennennaalden), maar er zit ook kamfeen, limoneen, myrceen en terpinoleen in. Dennennaaldolie wordt gebruikt bij catarrale aandoeningen van de luchtwegen met verschijnselen van ontstoken slijmvliezen en met dunne, vloeibare afscheiding, en uitwendig als kompres of als bad tegen zenuwproblemen en reumatische klachten

Terpentijnolie

Terpentijnolie wordt gemaakt uit de hars van de naaldboom. Het wordt medicinaal gebruikt in wrijfmiddeltjes tegen reumatische klachten of spierpijn, aar het helpt ook tegen ziekten van de bovenste en middelste luchtwegen, nieren en urinewegen, evenals tegen huidklachten.

Dennenscheuten

De dennenuitlopers worden ‘pini turiones’ genoemd. ze worden in het voorjaar verzameld en ze worden droog of vers gebruikt. Ze bevatten essentiële oliën, waaronder bornylacetaat, cadine, 3-careen, limoneen, phellandreen en pineen, evenals vitamine C, hars, bitterstoffen en suikers zoals raffinose, melibiose en sucrose.

In de volksgeneeskunde werden de uitlopers gebruikt als middel tegen ademhalingsmoeilijkheden en uitwendig tegen milde spier- en zenuwproblemen. Uitwendig werden ze gebruikt bij huiduitslag, eczeem, reuma, ontsteking van de luchtwegen en netelroos.

Takje van de grove den met de verschillende bloeiwijzen
Takje van de grove den met de verschillende bloeiwijzen / Bron: Wikimedia Commons

Gezondheidsvoordelen van de grove den

De grove den heeft verschillende traditionele geneeskrachtige toepassingen. Het heeft ontstekingsremmende, antioxiderende en antimicrobiële eigenschappen die kunnen helpen bij de volgende klachten en aandoendingen:

Ontstekingsremmende werking

De grove den wordt van oudsher gebruikt voor de behandeling van ontstekingen van de bovenste en onderste luchtwegen, evenals voor de verlichting van reumatische pijn en zenuwpijn.

Ter behandeling van infecties

De antimicrobiële eigenschappen van grove den worden al sinds oudsher gebruikt voor het elimineren van schimmels en bacteriën, evenals voor de behandeling van veelvoorkomende infecties, zoals griep en verkoudheid.

Antioxiderende eigenschappen

De antioxiderende werking van grove den heeft enige invloed op het voorkomen van cellulaire schade veroorzaakt door vrije radicalen. Dit zijn zeer kleine, reactieve moleculen in ons lichaam die in verband zijn gebracht met veel leeftijdsgebonden, degeneratieve ziekten.

Mogelijke bijwerkingen

Er zijn geen bijwerkingen bekend als gevolg van het gebruik van grove den. Het kan echter een allergische reactie veroorzaken bij mensen die daar gevoelig voor zijn, voornamelijk huidirritatie wanneer het plaatselijk wordt aangebracht.

Het gebruik van grove den in welke vorm dan ook wordt niet aanbevolen voor zwangere of zogende vrouwen.

Herkennen en bereiden van dennennaalden thee

In de onderstaande video kun je zien hoe je dennennaalden kunt identificeren, oogsten en bereiden tot een heerlijke dennenthee.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de geneeskrachtige eigenschappen van de grove den, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.