Gele ontlasting: oorzaken van een gele poepkleur
Normaliter is je stoelgang of ontlasting bruin van kleur. De reden hiervoor is bilirubine, het afbraakproduct van hemoglobine, de rode bloedkleurstof. De concentratie van deze stof bepaalt of de ontlasting bruin, geelbruin of geel is. Hoe meer er in de ontlasting zit, hoe donkerder deze eruitziet. Als je vaak vleesproducten eet, heb je meestal donkere ontlasting of zelfs zwarte ontlasting omdat vlees veel hemoglobine bevat. Wie weinig vlees eet of een vegetarisch of plantaardig dieet volgt, krijgt in ruil daarvoor lichtere, ietwat gelige ontlasting. Een geelachtige of gele ontlasting of poepkleur op zich is geen reden tot bezorgdheid. Het maakt deel uit van het normale kleurenspectrum van de ontlasting. Maak een afspraak met je huisarts als je daarnaast klachten of symptomen hebt. Naast onschadelijke oorzaken kunnen bepaalde ziekten ook de oorzaak zijn van de gele ontlastingskleur.
Inhoud
Normale ontlastingskleur
De kenmerkende bruine poepkleur ontstaat door de omzetting van bilirubine in de dunne darm. Bilirubine is een gele kleurstof die vrijkomt bij de afbraak van hemoglobine. Het is dus een afbraakproduct. Hemoglobine zorgt ervoor dat zuurstof (brandstof voor je lichaamscellen) en kooldioxide (een afvalstof) in de rode bloedcel kan worden opgenomen. De afbraakproducten van hemoglobine (Hb) hebben verschillende kleuren. Dit is ook bekend van kneuzingen en blauwe plekken op de huid, die mettertijd groen en geel worden. Bilirubine is een giftige stof voor het lichaam en wordt afgebroken via de lever en uitgescheiden met de gal naar de darm. Bacteriën in je darmen verwerken deze afbraakproducten uiteindelijk en zorgen ervoor dat de ontlasting zijn kenmerkende bruine kleur krijgt.
Oorzaken van gele ontlasting
Het is gans normaal dat je ontlasting van kleur verandert. Veranderingen in je dieet hebben invloed op de ontlastingskleur. Gele ontlasting kan echter ook wijzen op een aantal gezondheidsproblemen.
Antibiotica
Antibiotica zijn geneesmiddelen die worden gebruikt tegen bacteriële infecties. De antibiotica werken echter niet alleen tegen de bacteriën die de ziekte veroorzaken. In plaats daarvan worden alle bacteriën in het lichaam (inclusief de bacteriën die daar van nature voorkomen) aangevallen door de werkzame stoffen.
Omdat met name het spijsverteringssysteem afhankelijk is van de harmonieuze interactie van veel verschillende bacteriën, kan antibiotische therapie de spijsvertering enige tijd aanzienlijk verstoren en in de war schoppen. Tijdens en na een antibioticakuur treden er veranderingen op in de consistentie en kleur van de ontlasting. Dit fenomeen treedt meestal na enkele dagen op. Meestal wordt de ontlasting wat vloeibaarder en je kunt zelfs last krijgen van diarree. De poepkleur verandert vaak naar groen of keel.
Lever- en galblaasaandoeningen
Levercirrose (ernstige leverschade) en hepatitis (leverontsteking) verminderen of elimineren galzouten die het lichaam helpen voedsel te verteren en voedingsstoffen te absorberen. Galstenen of gruis in de galblaas verminderen de hoeveelheid gal die je darmen bereikt. Dit kan niet alleen pijn veroorzaken, maar het kan ook je ontlasting geel maken.
Alvleesklieraandoeningen
Chronische pancreatitis (alvleesklierontsteking), alvleesklierkanker, een verstopping in het alvleesklierkanaal of cystische fibrose kunnen je ontlasting geel maken. Deze aandoeningen van de alvleesklier voorkomen dat de alvleesklier voldoende enzymen levert die de darmen nodig hebben om voedsel te verteren. Pancreasenzymen worden gemaakt door de alvleesklier en zijn nodig om het voedsel te verteren. Onverteerd vet kan de ontlasting een geel, vettig uiterlijk geven, waardoor deze gaat drijven of schuimig lijkt.
Coeliakie (glutenintolerantie)
Gluten is een eiwit dat voorkomt in tarwe, rogge en gerst. Als je coeliakie of glutenintolerantie hebt en gluten eet, reageert het immuunsysteem van je lichaam door de weefsels van uw dunne darm aan te vallen en te beschadigen. Wanneer dit gebeurt, kunnen je darmen de voedingsstoffen die het lichaam nodig heeft niet opnemen. Coeliakie kan een brede waaier aan klachten veroorzaken; meer dan 300 symptomen worden geassocieerd met coeliakie. Dit bemoeilijkt het stellen van de diagnose. veel voorkomende symptomen van coeliakie zijn:
- (stinkende) dunne ontlasting of diarree en/of obstipatie
- misselijkheid
- opgeblazen gevoel / opgezette buik
- vermoeidheid / je niet lekker voelen
- buikpijn
- hoofdpijn
- huiduitslag
- verlies van botdichtheid
- depressie / somberheid
- kinderen kunnen slecht groeien of vermageren
- volwassenen kunnen gewicht verliezen zonder dat ze een dieet volgen
- winderigheid
- bloedarmoede
Hoewel er geen remedie is voor coeliakie, kan het effectief worden behandeld door geen gluten meer te eten.
Syndroom van Gilbert
Het syndroom van Gilbert is een genetische leveraandoening die wordt gekenmerkt door perioden waarin de bilirubinespiegels te hoog zijn. Het is een ongevaarlijke en goedaardige aandoening van de lever. Symptomen bestaan vooral uit milde geelzucht, vaak zo mild dat veel mensen niet weten dat ze het hebben. Ook kan je ontlasting geel verkleuren. Het Syndroom van Gilbert komt vrij veel voor. Grofweg 1 op de 20 mensen heeft dit syndroom. Het syndroom van Gilbert wordt meestal onbehandeld gelaten.
Giardiasis
Giardiasis is een infectie van het darmkanaal door een microscopisch kleine parasiet genaamd Giardia lamblia. Je kunt Giardia lamblia binnenkrijgen via de ontlasting van besmette mensen of door drinken van of zwemmen in besmet water. Ook voedsel kan met de boosdoener besmet zijn. Symptomen van Giardia kunnen zijn:
- stinkende diarree die vaak geel is
- buikkrampen
- misselijkheid
- hoofdpijn
- lichte koorts
gewichtsverlies
Giardiasis wordt gediagnosticeerd door ontlastingsonderzoek. Hoewel sommige mensen geen behandeling nodig hebben, krijgen de meesten antibiotica. Giardiasis duurt vaak enkele weken. Giardiasis kan chronisch worden, hoewel dit zelden voorkomt. In Nederland komt volgens het RIVM infectie met Giardia lamblia voor op iedere leeftijd, doch vooral bij kinderen tussen de vijf en veertien jaar oud.
Stress en angst
Stress is niet per definitie ongezond. Een mens heeft een bepaalde mate van stress nodig om goed te kunnen functioneren, doch aanhoudende of een overmaat aan stress is niet gezond. Je lichaam kan in reactie op aanhoudende of overmatige stress (en angst) je spijsverteringsproces versnellen. Dit beperkt de hoeveelheid voedingsstoffen die je lichaam kan opnemen en kan diarree en gele ontlasting veroorzaken.
Voeding en dieet
Je ontlasting kan geel zijn door het voedsel dat je tot je neemt. Enkele oorzaken hiervan zijn het eten van voedsel met een hoog kleurstofgehalte, wortels of zoete aardappelen. Het kan ook afkomstig zijn van bepaalde glutenproducten en een dieet met veel vetten kan ook een gele poepkleur veroorzaken.
Bijkomende symptomen
Een gele poepkleur gaat mogelijk gepaard met één of meer van volgende symptomen:
- botpijn (pijn in de botten)
- braakzucht of braken
- buikkrampen / buikpijn
- obstipatie (verstopping, niet goed kunnen poepen)
- diarree
- stinkende ontlasting
- een jeukende huid (over het hele lichaam)
- een zwelling en een opgeblazen gevoel in de buik
- geelzucht (geelverkleuring van de huid en/of ogen)
- gemakkelijk bloeden of blauwe plekken krijgen
- gewrichtspijn / pijnlijke gewrichten
dyspepsie (klachten van de bovenbuik) - (lichte) koorts
- misselijkheid
- onverklaarbaar gewichtsverlies
- vermoeidheid
- winderigheid
- gevoel van zwakte / algehele malaise
Huisarts raadplegen
In de meeste gevallen verschijnt gele ontlasting na het eten van vetrijke maaltijden en verbetert over het algemeen in minder dan een week. Ga echter naar je huisarts als het meer dan een week duurt of als er andere symptomen optreden, zoals koorts, buikpijn, gewichtsverlies, opgeblazen buik of bloed in je ontlasting.
Onderzoek en diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van een vraaggesprek met de arts, je medische geschiedenis en lichamelijk onderzoek. De behandelend arts vraagt naar je klachten en de duur van de symptomen, maar ook naar mogelijke triggers en aldus krijgt bij belangrijke aanwijzingen over waar de kleurverandering in de ontlasting mogelijk vandaan komt.
Met behulp van een stethoscoop kan hij luisteren naar het hart, de longen en de darmen. De darmen en lever worden grondig onderzocht. Vervolgens wordt, afhankelijk van de vermoedelijke oorzaak, bloed afgenomen voor laboratoriumonderzoek. Een echo kan ook informatie geven over de onderliggende stoornis of ziekte. Indien nodig zal de ontlasting worden onderzocht op ziekteverwekkers.
Verdere diagnostische stappen zijn afhankelijk van de vermoedelijke oorzaak van de gele ontlasting.
Behandeling van een gele poepkleur
Een gele stoelgang vereist behandeling als het wordt veroorzaakt door een onderliggende stoornis of ziekte. Lever- en galblaasaandoeningen die gele stoelgang veroorzaken, hebben meestal behandeling nodig. Galaandoeningen kunnen ook een vette ontlasting veroorzaken. Een leverziekte manifesteert zich vaak ook door gele verkleuring van de huid en sclera (het wit van de ogen), zogeheten ‘geelzucht’.
Gastro-intestinale aandoeningen kunnen ook een behandeling vereisen, vooral bij flink vochtverlies is. In dit geval is gele ontlasting meestal erg dun.
Als de gele ontlasting het gevolg is van inflammatoire darmaandoeningen, is behandeling ook geïndiceerd. Evenzo vereisen veel tumoren (zowel goedaardig als kwaadaardig) behandeling.
- https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/176667-gele-ontlasting-oorzaken-en-symptomen-van-gele-poep.html#syndroom-van-gilbert
- https://www.healthline.com/health/digestive-health/yellow-stool
- https://www.tuasaude.com/en/causes-for-yellow-stools/
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/323147
- https://www.praxisvita.de/gelber-stuhlgang-ursachen-und-behandlung-15751.html
- https://cara.care/de/erkrankungen/symptome/gelber-stuhlgang/
- https://www.rtl.de/cms/gelber-stuhlgang-ursachen-und-behandlungsmoeglichkeiten-4116893.html
- https://www.dr-gumpert.de/html/gelber_stuhlgang.html
- https://www.apotheek.nl/medicijnen/pancreasenzymen
- https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/coeliakie.aspx
- https://www.thuisarts.nl/coeliakie/ik-heb-coeliakie
- https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/gilbert-syndroom-van/
- https://www.rivm.nl/giardiasis
- https://wijzijnmind.nl/psychische-klachten/psychipedia/stress
- Onsemeliot, Openclipart
Reactieve artritis: symptomen, oorzaken en behandeling
Reactieve artritis: symptomen, oorzaken en behandeling Reactieve artritis is gewrichtspijn en zwelling als reactie (vandaar de benaming ‘reactieve’ artritis) op een infectie in een ander
Aceruloplasminemie: symptomen, oorzaken en behandeling
Aceruloplasminemie: symptomen, oorzaken en behandeling Aceruloplasminemie is een zeldzame genetische aandoening die wordt gekenmerkt door de abnormale ophoping van ijzer in de hersenen en verschillende
Ziekte van Refsum: symptomen, oorzaken en behandeling
Ziekte van Refsum: symptomen, oorzaken en behandeling De ziekte van Refsum bij volwassenen is een stofwisselingsziekte die wordt veroorzaakt door verschillende defecte genen (voornamelijk PHYH),
Babesiosis (tekenkoorts): symptomen, oorzaken en behandeling
Babesiosis (tekenkoorts): symptomen, oorzaken en behandeling Babesia (Theileria microti) is een kleine parasiet die je rode bloedcellen infecteert. Infectie met Babesia wordt babesiosis genoemd, ook
Eisenmenger syndroom: symptomen, oorzaken en behandeling
Eisenmenger syndroom: symptomen, oorzaken en behandeling Het syndroom van Eisenmenger is een aandoening die voornamelijk adolescenten en volwassenen treft met bepaalde aangeboren hartafwijkingen, die na
Wratten: symptomen, oorzaken en behandeling
Wratten: symptomen, oorzaken en behandeling De officiële benaming van de gewone wrat is verruca vulgaris. Gewone wratten zijn kleine, onschadelijke, plaatselijke verdikkingen van de opperhuid,
